Buzulların Erimesi Atmosferik Değişiklikleri Tetikliyor

Buzulların Erimesi Atmosferik Değişiklikleri Tetikliyor

Kutuplardaki erime devam ederken, son on yıl içinde kuzey yarıkürede, özellikle Kuzey Amerika ve Avrupa’da yaşanan rekor derecedeki sıcak hava dalgaları ve Doğu Asya’daki sel felaketlerinin şiddeti giderek artmış durumda.

Steve Baragona

Kuzey Kutbu’ndaki buzullar kaygı verici bir hızla erimeye devam ederken, uzmanlar bu erimeyle son zamanlarda dünyayı etkileyen kötü hava koşulları arasında bağlantı olduğunu söylüyor.

Yeni bir araştırmaya göre, Kuzey Kutbu’ndaki buzulların hızla erimesi, kuzey yarıküredeki atmosferik değişiklikleri tetikliyor. Ancak bazı uzmanlara göre bu yargıya varabilmek için henüz çok erken.

Rutgers Üniversitesi’nden iklimbilimci Jennifer Francis’e göre Kuzey Kutbu’nda “inanılmaz derecede değişiklikler” yaşanıyor, 30 yıl öncesine kadar tamamen buzullarla kaplı olan bölgelerin bugün artık neredeyse yarısı buzullarla kaplı. Francis, buzulların kalınlığı da gözönüne alındığında, denizdeki buzul kaybının neredeyse %75’i bulduğunu belirtiyor.

Eriyen Buzullar ve Sıcak Hava Dalgası

Kutuplardaki erime devam ederken, son on yıl içinde kuzey yarıkürede, özellikle Kuzey Amerika ve Avrupa’da yaşanan rekor derecedeki sıcak hava dalgaları ve Doğu Asya’daki sel felaketlerinin şiddeti giderek artmış durumda.

Kuzey Kutbu’na ait 30 yıllık iklim verileriyle bölgedeki buz ve kar yoğunluğunu da inceleyen Francis ve diğer iklimbilimciler, ilginç bir sonuca vardı: kar ya da buz yoğunluğunun az olduğu yaz dönemlerinde sıcak hava dalgası yaşama olasılığı daha yüksek. Uzmanlar, bu tespitlerini Doğa İklim Değişikliği adındaki bilim dergisinde yayınladı.

Zayıflayan Jet Akımı

Francis’e göre buzulların erimesi atmosferin yüksekliklerinde jet akımı olarak bilinen ve kuzey yarımküredeki hava durumunu belirleyen rüzgar akımını olumsuz yönde etkiliyor.

Jet akımını oluşturan, kutuplar ve ekvatordaki sıcak bölge arasındaki ısı farkı. Bu ısı farkı arttıkça, jet akımının hızı da artıyor.

Francis, Kuzey Kutbu’nun dünyanın geri kalanına oranla iki kat daha hızlı ısındığını söylüyor. Bu ısınmanın da Kuzey Kutbu ile ekvator arasındaki sıcaklık farkını düşürdüğünü ve jet akımının hızını azalttığını kaydediyor.

Zayıf ve Dalgalı Bir Jet Akımı

Zayıf bir jet akımının daha dalgalı bir yapıya sahip olduğunu vurgulayan Francis, yüksek bir dağın tepesinden akan bir nehirde olduğu gibi yükseklikten dolayı suyun daha hızlı akacağını, alçak bir bölgede akan bir derenin ise kıvrılacağını ve bu nedenle de daha yavaş akacağını, jet akımının yapısının da buna benzediğini belirtiyor.

Jet akımının kıvrılıp, dalgalı bir yapıya sahip olması, tropik bölgelerden daha çok sıcak hava veya Kuzey Kutbu’ndan daha çok soğuk hava çekeceği anlamına geliyor. Dalgalar büyüyüp, genişledikçe de batıdan doğuya ilerlemelerinin daha da yavaşladığı, bunun da yeryüzünde o anda hakim olan hava koşullarının değişim hızını yavaşlattıkları belirtiliyor. Bu da sıcak hava dalgalarının ya da soğuk hava dalgaları ve şiddetli yağışların daha uzun sürmesi anlamına geliyor.

İspatlanmamış Bağlantı

Birkaç yıldır üzerinde durulan bu teoriye Exeter Üniversitesi İklim Bilimcisi James Screen kuşku ile yaklaşıyor. Screen’e göre araştırma, denizdeki buzulların ciddi şekilde azaldığı ve sıcak hava dalgalarının da orantılı olarak arttığı belirli bölgeleri kapsıyor, bu nedenle kesin bir sonuca varmak için yeteri kadar kapsamlı değil. Amerikan Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi iklimbilimcisi James Overland bu konuda tam olarak bir karara varılmadığını, ancak uzmanların gözardı edemeyeceği türden gelişmeler yaşandığını belirtiyor. Overland, önümüzdeki 20 yıl içinde denizlerdeki buzulların hemen hemen tamamının eriyeceği tahmininde bulunuyor, bunun da daha şiddetli fırtınalar ya da sıcak hava dalgaları anlamına geldiği için Kuzey Kutbu’nda yaşanan değişiklikleri öğrenmenin hava durumunu daha iyi tahmin etme açısından yararlı olacağını düşünüyor.



Türk savunma sanayisi 10 yıla 13 havacılık motoru sığdırdı

Türkiye'nin havacılık motorlarında lider şirketi TUSAŞ Motor Sanayii AŞ (TEI), yaklaşık 10 yıllık dönemde 12 milli, 1 yerli olmak üzere 13 motora imza attı.

Teknoloji

Bayraktar AKINCI ASELFLIR-500 ile hedefi başarıyla vurdu

Bayraktar AKINCI, Aselsan tarafından milli olarak geliştirilen ASELFLIR-500 Elektro-Optik Keşif, Gözetleme ve Hedefleme Sistemi’ni kullanarak deniz üstünde seyreden Albatros İDA’yı başarıyla imha etti.

Teknoloji

Sibergöz-12 operasyonlarında 75 şüpheli yakalandı

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, 20 ilde eş zamanlı düzenlenen Sibergöz-12 operasyonlarında 75 şüphelinin yakalandığını bildirdi.

Teknoloji

Türkiye'nin ilk uzay yolcusu Gezeravcı'nın 9 Ocak'ta uzaya gönderilmesi planlanıyor

Türkiye’nin ilk uzay yolcusunun, 9 Ocak 2024'te uzaya gönderilmesi planlanıyor.

Teknoloji

STK’LAR YILDIZ HOLDİNG’TE BULUŞTU

Ukrayna: Rusya, başkent Kiev'e seyir ve balistik füzelerle saldırdı

Rus istihbaratı: Fransa, ilk etapta 2 bin askeri Ukrayna'ya göndermek için hazırlık yapıyor

Erdoğan'ın iftar yemeğinde sarf ettiği cümle Yunanistan'da tepkiyle karşılandı! Hükümete çağrı yaptılar

MİT PKK'nın sözde İran sorumlusunu Kandil'de etkisiz hale getirdi

Katillerin gözü döndü! İsrail’den Şifa Hastanesi’ne katliam gibi baskın: Sivilleri acımadan öldürdüler

Uzman isim Türkiye'nin rolünü anlatarak uyardı! Karadeniz'i bekleyen büyük tehlike

Pakistan'dan Afganistan'a hava saldırısı!

Rusya'da seçim: Dünya Putin'i protesto ediyor

Bayraktar AKINCI'dan İHA-230 füzesiyle çifte atış

Türkiye ve Irak'tan ortak bildiri

ABD uçağından görünen detay! Filistin topraklarına alçak imza

Rusya’da kritik seçim! Halk sandık başında: Putin yeniden mi geliyor?

YILDIZ HOLDİNG’İN KONUŞAN YAZILAR SERGİSİ ANKARA’DA

Zelenskiy, Ukraynalıların Rusların Avrupa'ya geçişini engellediğini söyledi

Altay: Konya Türkiye Yüzyılı’nda ülkemizin teknoloji üssü olacak

Türk savunma sanayisi 10 yıla 13 havacılık motoru sığdırdı

BAŞKANIMIZA TÜRK DÜNYASI ÖDÜLÜ

İsrail-Hamas savaşında son durum... ABD'nin İsrail taktiği deşifre oldu! Washington Post yazdı: Kongre resmen bypass edilmiş!

Atlantik Konseyi'nden çarpıcı Türkiye analizi: Avrupa'nın güvenliğini sağlama fırsatı var

Dışişleri İsrail'in Batı Şeria'daki işgal planına sert tepki: Bu eyleme derhal son verilmelidir

Ermenistan-Rusya krizinde son nokta: Paşinyan muhafızların geri çekilmesini istedi

İsrail bunu da yaptı! Yüzlerce Filistinlinin toplu defnedildiği mezarlığa bomba yağdırdılar

Hamas: İsrail taleplerimizi kabul ederse 6 haftalık ateşkes 24 ila 48 saat içinde başlar

İsrail ordusu, bir kez daha Gazze'de insani yardım bekleyenlere saldırdı

HOCALI SOYKIRIMI YENİ YÜZYIL’DA KONUŞULDU

İsrail resmen ateşle oynuyor: IDF 'katliam planını' sundu! ABD askeri İsrail elçiliğinin önünde kendisini yaktı

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Türkiye, savunma sanayi alanında adeta destan yazıyor

YAPAY ZEKA FIRSAT MI, TEHDİT Mİ

BM: İsrail'in saldırıları ve yetersiz yardım nedeniyle Gazze'de kıtlık an meselesi

Yükleniyor