Doğu Çin Denizi gerilimi: Çin savaş gemileri tartışmalı adaların yakınında seyretti

Çin´e ait 3 sahil güvenlik gemisi dün Japonya´nın kontrol ettiği ancak Çin´in de üzerinde hak iddia ettiği Senkaku (Çin´e göre Diaoyu) takımadalarının yakınından geçti.

JAPONYA PROTESTOSUNU ÇİN´E İLETTİ

Japonya adaların çevresinde yaklaşık 2 saat dolaştığını söylediği gemilerin Japonya karasularını ihlal ettiğini ve bu konuda bir protestonun Tokyo´daki Çin Büyükelçiliği ve Pekin´deki Japonya Büyükelçiliği vasıtasıyla Pekin hükümetine iletildiğini duyurdu. 

Çin de gemilerin adaların yakınından geçtiğini doğruladı. Japonya bu yıl Çin´e ait gemilerin 4. kez Japonya karasularına izinsiz girdiğini, 2016´da ise 36 ihlal yaşandığını kaydetti.

UZMANLAR ÇİN´İN ABD´YE MESAJ VERDİĞİ GÖRÜŞÜNDE

Son olayın ABD Savunma Bakanı James Mattis´in Japonya ziyareti sırasında ´ülkesinin Japonya ve hak iddia ettiği adaları savunmayı sürdüreceğine´ yönelik açıklamasından birkaç gün sonra yaşanması dikkat çekti.

ABD´nin Pasifik Komutanlığı Ortak İstihbarat Merkezi eski direktörü ve Hawaii Pasifik Üniversitesi profesörü Carl Schuster 'Bu hem Çin´in çıkarlarını ve iddialarını savunmaktan korkmayacağını içeren hem de yeni ABD yönetimin nasıl yanıt vereceğini test etmek isteyen bir mesaj' dedi.

Mattis cumartesi günü Tokyo´daki basın açıklamasında 'Senkaku Adaları konusunda uzun süredir devam eden politikamızın süreceğini netleştirdim. ABD, adaların Japonya´ya ait olduğunu tanımayı sürdürecek' demişti.

ÇİN´DEN MATTİS´İN GÜNEY ÇİN DENİZİ AÇIKLAMASINA DESTEK

Güney Çin Denizi´ndeki duruma da dikkat çeken Mattis, ´Çin´in bölgedeki, varlığını arttırarak bölgedeki diğer ülkelerin güvenini zedelediğini´ belirtmiş ancak ABD´nin bölgede geniş çaplı askeri operasyonlara girmesine ihtiyaç duyulmadığını söylemişti. 

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lu Kang da Mattis´in Pekin yönetiminin bölge ülkelerinin güvenini zedelediği ifadelerini eleştirmiş ancak 'Mattis´in bölgede geniş çaplı askeri operasyonlara ihtiyaç olmadığı ve sorunun diplomasi yoluyla çözülmesi gerektiği açıklamasını onaylıyoruz' demişti.

Çin, Güney Çin Denizi´nde yaklaşık 3 milyon kilometrekare büyüklüğündeki bölgenin yüzde 80´i üzerinde hak iddia ediyor.

Eski Başkan Barack Obama´nın yönetimi, ihtilaflı Güney Çin Denizi´nin seyrüsefer özgürlüğü olan uluslararası sulara dahil olduğunu ileri sürerek bölgeye askeri unsurlar gönderiyordu.

ABD yetkilileri, tartışmalı sulardaki yapay adalarda tesisler inşa eden Çin´e ´uluslararası hukuku ihlal ederek bölgeyi askerileştirdiği´ suçlamasında bulunuyor.

JAPONYA: JAPON ORDUSU GÜNEY ÇİN DENİZİ´NE GÖNDERİLMEYECEK

Pazar günü açıklama yapan Japonya Savunma Bakanı Tomomi Inada ise ülkesinin ABD´nin bölgedeki operasyonlarını desteklediğini ancak Japonya ordusunun bölgeye gönderilmeyeceğini duyurmuştu.

Inada, Japon ordusunun savunma işbirliği ve eğitim konusunda ise üzerine düşen rolü oynayacağını kaydetmişti.

OKİNAWA´DA YENİ ÜS İNŞASI BAŞLADI

Diğer taraftan Japonya hükümetince ABD´nin Okinawa´daki üssünün taşınacağı tesisin denizdeki kısmının yapımına başlandı. 

Kyodo ajansı, ABD Savunma Bakanı Mattis ile Japonya Başbakanı Şinzo Abe´nin görüşmesinin ardından yerel halkın karşı çıkmasına rağmen üssün Okinawa Adası´nın Henoko kıyı şeridindeki yeni tesisinin inşasına başlandığını duyurdu.

Japonya Hükümet Sözcüsü Yoşihide Suga düzenlediği basın toplantısında, hükümetin doğal çevreyi ve yerel halkın yaşamını korumak için elinden geleni yapacağını ancak üssün Henoko´ya taşınması planını da sürdüreceğini söyledi.

Suga, 'Burası kanunlarla yönetilen bir ülke. Hem devlet hem de Okinawa eyaletinin, iş birliği içinde Anayasa Mahkemesinin kararı uyarınca ıslah planına içtenlikle uyacağını tahmin ediyoruz' ifadesini kullandı.

Adanın yoğun nüfuslu Ginowan bölgesindeki ABD Deniz Piyade Teşkilatı Hava İstasyonu Futenma´nın taşınacağı alanın kara kısmındaki inşaat, 2015´te başlamıştı.

Abe hükümeti, Okinawa yerel hükümeti ile varılan anlaşmanın ardından geçen yıl mart ayında inşaatı durdurmuştu.

Üssün kara kısmındaki inşaat, Anayasa Mahkemesinin Okinawa hükümetini haksız bulmasının ardından 27 Aralık´ta tekrar başlamıştı.

Okinawa´da ABD´nin 32 üssü bulunuyor. ABD´nin Japonya´da görevli 50 bin askerinden 18 bin 600´ü Okinawa´da bulunuyor.

Bölge sakinlerinin çoğu, ´suç oranı, gürültü kirliliği ve kaza riskinin arttığı´ gerekçesiyle üssün adadan tamamen taşınmasını talep ediyor.