Dünyayı değiştiren gün: Fotoğraflarla Rusya-Ukrayna Savaşı'nın 1. yılı

24 Şubat 2022, Rusya Devlet Başkanı Putin, Ukrayna'ya 'özel askeri operasyon' olarak tanımladığı savaşı başlattı. Ancak savaş yalnızca iki ülkeyi değil dünya da pek çok dengeyi değiştirdi. İşte fotoğraflarla savaşın 1 yılı...

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 21 Şubat 2022'de Ukrayna'nın doğusundaki Rusya yanlısı ayrılıkçıların sözde yönetimlerinin tanınmasına dair kararnameyi imzalamıştı.

Putin'in söz konusu kararına tepki olarak Batılı ülkeler 22 Şubat 2022 itibarıyla Rusya'ya yönelik ilk yaptırım kararlarını açıklamaya başlamıştı.

Rusya Başkanı Putin, 24 Şubat 2022'de ise Ukrayna'nın doğusundaki Donbas'a özel askeri operasyon başlattıklarını duyurmuştu.

BM'ye göre kısa dönemde 5,9 milyon Ukraynalı yerinden edilirken, en az 8 milyon kişi ise başka ülkelere giderek sığınmacı oldu.

Bu süre zarfında taraflar müzakere masasına otursa da hiçbir zaman sonuç alınamadı.

Türkiye BM ile birlikte arabulucu olmak için tekliflerde bulundu ve önemli adımlar attı.

Savaşın 1. ayına doğru İstanbul Dolmabahçe’de gerçekleştirilen müzakerenin ardından Rus ordusu askerlerini Donbas'a çekti. Çatışmaların seyri Kiev, Lviv gibi bölgelerden daha çok sınırdaki ayrılıkçı alanlara yoğunlaştı.

Çatışmalar yaz boyu devam ederken müzakere masalarından sonuç alınamadı. Bununla beraber dünyada da savaşın etkileri günbegün kendini gösterdi.

Avrupa da dahil pek çok bölgede enerji krizi, gıda krizi gibi sorunlar baş gösterdi.

Gıda krizine çözüm amacıyla Temmuz ayında Dolmabahçe’de Cumhurbaşkanı Erdoğan ve BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in eşliğinde Tahıl Koridoru Anlaşması imzalandı.

Rusya’ya uygulanan yaptırımlar sonrası savaşın ilk yılında Rusya, İran, Suriye ve Kuzey Kore gibi ülkeleri geçerek dünyanın en çok yaptırım uygulanan ülkesi konumuna geldi.

Küresel yaptırım izleme veri tabanı Castellum.ai'nin verilerine göre, Rusya 22 Şubat 2022'den itibaren 11 bin 327 yeni yaptırıma maruz kaldı.

Savaşın öncesinden bu yana Rusya'ya uygulanan yaptırımların toplam sayısı ise 14 bin 22'ye ulaştı. Rusya bu sayıyla, 4 bin 268 yaptırımın uygulandığı İran'ı, 2 bin 643 yaptırıma maruz kalan Suriye'yi ve 2 bin 133 yaptırımın uygulandığı Kuzey Kore'yi geride bıraktı.

Yaptırımlar Rus oligarkları da derinden etkiledi. Pek çok oligarkın servetine ve yatlarına el konuldu, bazıları şirketlerini devretmek durumunda kaldı.

Rusya-Ukrayna Savaşı sürerken, 8 Ekim'de erken saatlerde Kırım'da Kerç Köprüsü üzerinde bir patlama meydana geldi.

Patlamanın petrol yüklü bir aracın infilak etmesi sonucu gerçekleştiği ifade edilirken, Rusya Devlet Başkanı Putin'in konu ile ilgili bilgilendirildiği de belirtildi. Ukrayna'dan Kerç Köprüsü'nden patlamaya ilişkin ilk açıklamada ise Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkan Yardımcısı Podolyak "Kırım, köprü, daha başlangıç. Yasadışı olan her şey yok edilmeli" dedi. Rusya olayda 3 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı.

Yaptırımlar ve karşılıklı çatışmalar sonrası krizler kışa doğru daha da büyüdü. Batı ülkelerinde enerji krizi ve enflasyon Avrupa'nın önlemler almasına neden oldu.

Rusya ise bu sırada savaşın sona ereceğine dair işaret vermek yerine saldırılarını da şiddetlendirdi.

Putin 30 Eylül'de Ukrayna’nın Herson, Zaporijya, Donetsk ve Luhansk bölgelerinin resmen ilhakını açıkladı ve buraları Rusya'nın dört yeni bölgesi olarak duyurdu.

Tarihler 18 Ocak'ı gösterdiğinde Ukrayna'nın Kiev bölgesindeki Brovary kentinde bir helikopter anaokulu yakınına düştü. Olayda en az 18 kişinin hayatını kaybederken ölenler arasında Ukrayna İçişleri Bakanı Denis Monastyrsky, 1'inci yardımcısı Yevhen Yenin ve bakanlığın devlet sekreteri Yurii Lubkovych'in de yer aldığı açıklandı.  

Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy taziye mesajında "Şu anda trajedinin kurbanlarının kesin sayısı belirleniyor. Bunlar arasında Ukrayna İçişleri Bakanı Denys Monastyrskyi, Bakan Yardımcısı Yevhen Yenin, İçişleri Bakanlığı Devlet Sekreteri Yuri Lubkovych, yardımcıları ve helikopter ekibi yer alıyor. 10'u çocuk 25 kişi yaralandı. Bu dakika itibariyle 3 çocuk hayatını kaybetti. Acı tarif edilemez. Helikopter anaokullarından birinin arazisine düştü. Ukrayna Güvenlik Servisi'ne, Ukrayna Ulusal Polisi ve diğer yetkili kurumlarla işbirliği içinde olayın tüm koşullarını öğrenmesi talimatını verdim" ifadelerini kullandı.

Avrupa ülkeleri savaşın ikinci aşamasında Ukrayna'ya tank desteği sunmaya başladı.

Almanya hükümeti, Ukrayna'nın uzun zamandır talep ettiği Leopard 2 tanklarını teslim etmeye karar verdi.

Almanya, daha önce satış yaptığı ülkelerin de istedikleri takdirde bu tankları Ukrayna'ya göndermesine izin verdi.

Bu kararla hem Almanya'daki koalisyon hükümetinin ortakları hem de Berlin ile Washington ve bazı Avrupa Birliği üyesi ülkelerin başkentleri arasında bir kriz daha aşılmış oldu.

Berlin ile Moskova arasındaki kriz ise daha da büyüdü.

Dünya savaşın bitmesini umarken, özellikle kış aylarında 'nükleer silah kullanma' tehditleri artmaya başladı.

Rus yetkililerden konuya ilişkin peş peşe 'tehditlerin artması durumunda' kendilerini savunma hakları olduğu belirtilerek nükleer vurgusu yapıldı.

Son olarak ise savaşın 1. yılının haftasında Putin, Rusya'nın ABD ile yapılan ve kıtalararası nükleer balistik füze kabiliyetlerini dizginlemeyi amaçlayan Yeni START'taki katılımını askıya alacaklarını söyledi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Yeni START anlaşmasını askıya alma kararı ise dünyada büyük tepkiye yol açtı.

NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, bu karardan üzüntü duyduğunu söyledi.

Stoltenberg, "Son yıllarda Rusya kilit önemdeki silah kontrolü anlaşmalarını ihlal etti veya bunlardan ayrıldı. Yeni START hakkındaki bugünkü kararla tüm silah kontrol mimarisi çökmüştür. Rusya'ya kararını gözden geçirmesini ve mevcut anlaşmalara saygı göstermesini kuvvetle tavsiye ediyorum" dedi.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise, Putin'in kararının 'sorumsuzca' olduğunu dile getirdi.

"Rusya'nın katılımı askıya aldığını açıklaması son derece talihsiz ve sorumsuzdur" diyen Blinken, "Rusya'nın gerçekte ne yaptığını dikkatle izleyeceğiz" ifadelerini kullandı.

Savaşın birinci 42 bin 295 kişi hayatını kaybetti, 56 bin 756 kişi yaralandı, 15 bin kişi kayboldu en az 14 milyon kişi ise yerinden oldu.

Zararın boyutu şu an en az 350 milyar dolar olarak açıklanıyor.

Ancak tüm bu acı tabloya karşın savaş kısa süre içerisinde sona ereceğe ise ne yazık ki benzemiyor..