İlgi artınca arsalar ‘kanatlandı´

Konut fiyatları fahiş artınca yatırımcıların bir kısmı arsaya yöneldi. Daha uygun fiyatla yatırım yapma şansı ve müstakil ev hayali arsaya talebi arttırdı. Taleple birlikte fiyatlar da yükseldi. Ülke genelinde son 1 yılda konut imarlı arsa fiyatı yüzde 83 artarken, birçok ilde bu oran yüzde 100´ü aştı. Arsa fiyatlarının en yüksek olduğu iller İstanbul, İzmir, Antalya, Rize ve Muğla.

Gayrimenkul sektörü yatırımcılar için cazibesini koruyor. Enflasyona karşı parasının değerini korumak isteyenler ve güvenli yatırım arayanlar geçtiğimiz aylarda konuta yöneldi. Ancak Konut fiyatlarında yaşanan ciddi artış yatırımcıları alternatif arayışına itti ve Arsa-tarla satışları öne çıktı. Daha düşük bütçeyle yatırım yapma şansı vermesi en önemli avantaj olurken, pandemi döneminde artan Müstakil Ev isteği de bu talebi olumlu yönde etkiledi. Kimi uzun vadeli bir yatırım aracı olarak arsa alırken, kimileri de ev yaptırmak için bu yolu seçti. Her iki kesimden gelen taleple arsa satışları da fiyatları da arttı.

ORTALAMA FİYAT 791 BİN TL

Teknoloji odaklı gayrimenkul değerleme platformu Endeksa tarafından yapılan araştırmaya göre, Türkiye çapında arsalardaki son 1 yıllık değer değişimi yüzde 83 olurken, ortalama arsa metrekare fiyatı temmuz ayında bin 405 TL, ortalama arsa fiyatı ise 791 bin TL´ye çıktı.

Arsa fiyatlarının en yüksek olduğu iller sırasıyla İstanbul, İzmir, Antalya, Rize ve Muğla oldu. İstanbul´da konut imarlı arsalar için ortalama metrekare satış fiyatı 3 bin 549 TL, İzmir´de 2 bin 602 TL, Antalya´da 2 bin 597 TL, Rize´de 2 bin 303 TL ve Muğla´da 2 bin 129 TL olarak hesaplandı. Arsa fiyatlarındaki son 1 yıllık değer değişimine bakıldığında Antalya yüzde 180´lik artışla ilk sırada yer aldı. İç Anadolu Bölgesi´nde; Çankırı yüzde 139, Yozgat yüzde 127, Ankara yüzde 114, Ege Bölgesi´nde; Aydın yüzde 118, İzmir yüzde 105, Muğla yüzde 104, Akdeniz´de; Antalya yüzde 180 ve Hatay yüzde 112, Marmara´da; İstanbul yüzde 112, Çanakkale yüzde 99, Kocaeli yüzde 98, Karadeniz´de; Gümüşhane yüzde 136, Rize yüzde 132, Doğu Anadolu Bölgesi´nde; Bitlis yüzde 136, Iğdır yüzde 125, Ardahan yüzde 122, Güneydoğu Anadolu Bölgesi´nde; Diyarbakır yüzde 137 ve Mardin yüzde 118 değer değişimi ile öne çıkan iller oldu.

SAHİL ŞERİDİNE YOĞUN İLGİ

Fiyat artışlarını değerlendiren Endeksa Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt, “İlk olarak sahil şeridindeki illere ciddi bir ilgi olduğunu ve arsa fiyatlarının yükseldiğini görüyoruz. İkinci kategoride son dönemde büyük kamu yatırımları yapılan Çanakkale, Rize, Gümüşhane, Yozgat gibi iller var. Çanakkale´de köprünün açılması, diğer illerde de havalimanı projelerinin varlığı fiyatlara etki etmiş görünüyor. Bir diğer kategori İstanbul, Ankara, İzmir, Diyarbakır gibi Türkiye´nin büyük kentleri ve bu kentlerin yakınlarında yer alan bölgeler. Bu kategoride yer alan iller en çok konut yapımının ve satışının olduğu yerler olduğundan Arsa Fiyatları da arz talep dengesi gereğince yükseliyor” diye konuştu.

PANDEMİ ETKİSİ

Artan inşaat maliyetleri ve dövizdeki dalgalanmalar nedeniyle yeni konut üretiminin zorlaştığını ve azalan arz nedeniyle konut fiyatlarının hızla arttığını söyleyen Öğüt, “Elindeki parayı en iyi şekilde değerlendirmek isteyen insanlar ev almaya paraları yetmediği için daha ulaşılabilir olan arsaya yöneldiler. Talebi arttıran başka bir neden de pandemi döneminde karantinalar, yasaklar derken insanların büyükşehirde yaşamı sorgulamaya başlaması oldu. Bu durum da özellikle sahil bölgelerinde arsa arazi alımlarını arttırdı.

Doğayla iç içe olayım, toprağa dokunayım diyen insanlar birikimlerini arsa ve arazide kullanmaya başladı. Ülkemizde arsa alımlarını şimdilik çok etkilemese de bugün bütün dünyada Iklim Krizi nedeniyle de arsa/arazi alımları yapılıyor, göçler yaşanıyor. Yani son dönemde arsa arazi alımına yönelik dünya çapında bir paradigma değişimi yaşanıyor diyebiliriz. Arsa bugün insanlar için bir yatırım aracından fazlasını ifade ediyor” şeklinde konuştu.

KONUTU GERİDE BIRAKTI

Arsa ve tarla satış sayısının konutu geride bıraktığını belirten Görkem Öğüt, “TÜİK ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü verilerine göre konut dışı gayrimenkul satışları (arsa, tarla, işyeri, fabrika, ofis, depo, sanayi sitesi vs) 2021´de bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 29.6 artarak 1 milyon 528 bin bandına geldi. Bu satışların 722 bin adedi tarla, 480 bin adedi ise arsa. Konut dışı gayrimenkul satışı 2021 yılında ilk defa konut satışlarını geçti. Bu durum yaşanan sürecin en önemli göstergesi. 2022´nin ilk 6 ayında ülkemizde 1 milyon 603 bin 664 gayrimenkul satış işlemi gerçekleşti. Bu işlemlerin 274 bin 500´ünü arsa, 430 bin 125´ini tarlalar oluşturdu. Sadece temmuz ayında 58 bin civarında arsa, 90 bine yakın tarla satışı gerçekleşti. 2021 verileri üzerinden bir projeksiyon yaptığımızda 2022´de arsa satışının daha da artacağını öngörebiliriz” diye konuştu.

FİYATLARIN EN YÜKSEK OLDUĞU İLLER

HAZİNE ARAZİLERİ SATIŞA ÇIKACAK

Eylül ayında Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesi dışında bir de dar gelirliye arsa projesi açıklanacak. Hazineye ait altyapılı arsalar uygun ödeme koşulu ile satışa çıkacak. Evi olmayan vatandaşlar bu arsalar için başvuru yapabilecek, hak sahipleri de kura ile belirlenecek. Vatandaş aldığı arsada evini yaptıracak.