Örnek Ülke Türkiye

Susanne Güsten

Avrupa, Mülteciler Konusunda Türkiye’nin Deneyimlerinden Faydalanabilir.

Türkiye ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan eleştirilerin odağında yer alıyor. Söz konusu eleştiriler arasında medyaya yapılan baskı ve düşünce özgürlüğünün kısıtlanması, yozlaşma, yargıya etki etme özellikle dikkat çekiyor. Ancak Türkiye bir konuda Avrupa’ya örnek teşkil edecek nitelikte. Türkiye mülteci kabulü söz konusu olduğunda, yardım ve sığınacak yer arayanlara, sırt çevirmek ve göçmen teknelerini yok etmek yerine, cömertlik ve dayanışmayla yaklaşılabileceğini gösteriyor.

Komşusu Suriye’de yaşanan karışıklık Türkiye’yi dünyadaki en kalabalık mülteci sayısına sahip ülke durumuna getirdi. Birleşmiş Milletlerin (BM) Dünya Mülteciler Günü kapsamında yayımladığı verilere göre, Türkiye hâlen 1,8 milyon Suriyeliye ev sahipliği yapıyor. Türkiye’ye sadece haziran ayı başından bu yana 23 bin insan sığındı. Türkiye, bir ayı dahi kapsamayan bu rakamla İngiltere’nin dört yılda kabul ettiği mülteci sayısının beş katını ülkesine kabul etmiş oldu. Ankara sığınmacılara beş yılda Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “açık kapı siyaseti” kapsamında beş milyar avro harcadı.

Ancak bu olayda sadece rakamlar dikkate değer değil elbette. Son örneğini Danimarka’nın oluşturduğu AB devletleri içerisindeki popülist sağcı partilerin yükselişi dikkat çekerken Türkiye’de tek başına sivrilen hiçbir siyasi güç yok. Bir Türk “Geert Wilders”ine rastlayamazsınız. Türkiye ayrıca AB üyeleri Yunanistan, Bulgaristan ve son olarak Macaristan gibi mültecileri uzak tutmak üzere sınırlarına dikenli telleri olan duvar ve çitler de inşa etmiyor.

Öte yandan muhalefet, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı Suriye politikasından dolayı ağır bir şekilde eleştirip bölgede yaşanan sıkıntı ve sefalette onun da ortak sorumluluğu olduğunu ifade ediyor. Ayrıca Türkiye’de çok düşük ücretlere çalışan ve bazı bölgelerde yaşam alanlarını fazlasıyla kısıtlayan kalabalık sayıdaki Suriyelilerin neden olduğu büyük gerilimler de mevcut. Ancak her şeye rağmen Avrupalılara kıyasla çok da zengin olmayan Türkler, dünyada ikinci dünya savaşından bu yana yaşanan en büyük mülteci akınını anlayış ve merhametle karşıladı. Müslüman din kardeşleriyle dayanışma tutumlarında önemli bir rol oynamakla birlikte yegâne etken ölçüt değil elbette. Hristiyan ve Yezidiler de ülkeye kabul ediliyor.

Türkiye bununla birlikte Suriye trajedisinde yardım talebi söz konusu olduğunda, komşu olarak tabii ki uzaktaki Avrupa’dan önce akla gelir ve önce ona başvurulur. Ancak Avrupalılar son zamanlarda kendi bölgeleri içerisinden gelen göçmenlere dahi, Almanya’da Balkanlar’dan gelen sığınmacıların sınır dışı edilmesiyle ilgili tartışmalar veya Doğu Avrupalıların İngiltere’ye girişinin engellenmesi münakaşalarından görüldüğü üzere, pek cömert davranmıyor.

Türkiye’nin bu konudaki örnek tutumu Avrupalıları, sığınmacıları potansiyel tehdit ve beleşçi olarak görmekten ziyade öncelikle zorda kalan insanlar olarak algılama konusunda teşvik etmeli. Türkler ülkelerindeki iki milyona yakın Suriyeliye sergiledikleri tutumla bir ülkenin insani yakınlığı farklı düşüncelerin üzerine koymayı başarabileceğini pekâlâ ispatladı ve ispatlamaya devam ediyor. Üstelik bunu sadece Dünya Mülteciler Günü’nde yapmıyorlar. (Almanya, Saarbrücker Zeitung - 20 Haziran 2015)