El Cezire TV
Suudi Arabistan Veliaht Vekili ve İçişleri Bakanı Muhammet bin Naif bin Abdülaziz, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Ankarada görüştü. Söz konusu görüşmenin gündemini Suriye ve Yemen konusu oluşturdu. Cumhurbaşkanı Erdoğan`ın İrana gitmesi bekleniyor.
Ziyareti konuşmak üzere Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkan Yardımcısı Yasin Aktay bize katılıyor.
SORU: Sayın Aktay, birçok kişi, Suudi Arabistan Veliaht Vekilinin ani Ankara ziyaretinin hedeflerini ve Cumhurbaşkanı Erdoğanın İran ziyaretinden önceki zamanlamasını merak ediyor.
AKTAY: Yemen ve Suriye konuları; Türkiye, İran ve Suudi Arabistanı yakından ilgilendiren konulardır. Bu konular üzerinde de bahsi geçen ülkeler arasında farklı bakış açıları mevcut. Türkiye her ne kadar Suudi Arabistanın yürüttüğü operasyonun yanında olduğunu ilan etmesine ve İranın bu konudaki girişimlerine karşı rahatsız oluğunu açıklamasına rağmen ihtilafta olan bakış açılarının yaklaştırması için bir rol oynuyor.
SORU: Türkiye, Yemende yürütülen operasyonu desteklediğini açıkladı. Türkiye biraz önce bahsettiğiniz ara buluculuk rolünü nasıl oynayacak? Bu rolü siyasi olarak mı oynayacak yoksa başka bir şekilde mi?
AKTAY: Türkiye, ortadaki sorunların savaş ve çatışma aşamasına gelmeden diyalog ve görüşmeler yoluyla çözülmesinden yana. Ancak ne yazık ki İranın Suriye rejimine, Iraktaki Şii kesimlere, Yemendeki Husilere yaptığı destekle ve genel olarak bölgedeki Şii eksen üzerinde yürüttüğü politikayla Türkiyenin tepkisini çekiyor. Zira Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bu rahatsızlığını açıkça belli etti ve saatler sonra İrana gidecek. Bu ziyaret, taraflar arasındaki ihtilafların daha çok derinleşmeden ve krize dönüşmeden diyalog yoluyla çözülmesine yardımcı olabilir.
Riyaddan bize yazar ve siyasi analist Yusuf el Hazzaa katılıyor.
SORU: Sayın Hazzaa, Suudi Arabistanın Veliaht Vekilinin Ankara ziyaretinde çantasında ne taşıyordu?
EL HAZZAA: Suudi Arabistan askerî operasyonla birlikte diplomatik arayışlara da devam ediyor. Zira diplomatik arayışları, Kararlılık Fırtınası daha başlamadan önce başlamıştı. Suudi makamlar, Cumhurbaşkanı Erdoğanın İran ziyaretiyle İran tarafına belli mesajları iletmek istiyor. Bu, açık bir şekilde görünüyor.
SORU: Biraz önce Türkiyeden katılan misafirimizin bahsettiği gibi İran ile Suudi Arabistan arasındaki bakış açılarının ve duruşlarının yakınlaşmasında Türkiyenin bir ara buluculuğu söz konusu olabilir mi?
EL HAZZAA: Evet, evet bu beklenen bir şey. İranlılar, bölgedeki Suudi Arabistan rolünü iptal edemez. Keza bu, Suudi Arabistan için geçerli. Bunlar, bölgede bel kemiğini oluşturan iki ülke. Yemen sahası iki ülke için gerçek bir çatışma sahası olabilir ancak Irak ve Suriye konuları bu ülkeler için kenarda bekleyen önemli konular ve belli şartlar altında siyasi bir dengenin oluşturulması muhtemel ve Türkler, bu dengeyi sağlayabilir.
SORU: Suudi Veliaht Vekilinin Ankara ziyaretinin gündemindeki ana konu Yemen konusu, güçlü bir konu olarak ortaya çıkıyor. Ancak biraz önce Irak ve Suriye konusundan bahsettiniz. Suriyenin çetrefilli sorunu, bu ziyarette yer edinecek mi?
EL HAZZAA: Türkler tarafından yapılan açıklamaya bakacak olursak Suriye konusunun konuşulduğu görünüyor. Ama sanırım Suudi Arabistan için şimdilik ana gündem Yemen konusu ve bu, Suudi Arabistan için çok daha önemli bir konu. İranlılar için ise Irak ve Suriye konusu daha önemli. Bu noktadan hareketle, Türkler, İranlılar ile konuşup orta yolu bulmaya çalışacaklar. Ancak Yemen konusunun Suudi Arabistan için ana konu olması, Suudi Arabistanın başka konuları boş verdiği anlamına gelmiyor.
SORU: Suudi Arabistanın Yemen konusunda Türkiyeden ne gibi belli talepleri olabilir?
EL HAZZAA: Türkiye, bölgede çok büyük ve güçlü bir ülke ve İrandan çok Suudi Arabistan ile çok girintili ilişkileri ve daha fazla çıkarları var. Türkiye, Mısır konusu dışında bölgedeki neredeyse bütün konularda Suudi Arabistan ile anlaşıyor. Zira bu fikir birliği, Suriye, Irak ve son olarak Yemen konusunda da açık bir şekilde tezahür ediyor. Ancak Türkiyenin İran ile fikir birliği içinde olduğu konular çok az. (Katar, El Cezire TV - 06 Nisan 2015)