Büyük Okyanus´un güneydoğusunda yer alan ve Fransa´ya bağlı Yeni Kaledonya, iki yıl sonra bağımsızlığını ilan etmek için yeniden sandığa gidiyor.
2018 yılında vatandaşların yüzde 57´sinin Fransa´ya bağlı kalmak için oy verdiği referandumun ardından Yeni Kaledonya, 4 Ekim´de 2. bir referandumla yeniden sandık başına gidecek.
Fransız hükümet sözcüsü Sibeth Ndiaye, 6 Eylül´de yapılması planlanan referandumun koronavirüs salgını nedeniyle 4 Ekim´e ertelendiğini açıkladı.
1853 yılından beri Fransa´ya bağlı olan ve 270 bin nüfuslu Yeni Kaledonya, Avustralya´nın yaklaşık 2 bin kilometre doğusunda yer alırken Fransa´dan yaklaşık 18 bin kilometre uzaklıkta. Adanın nüfus çoğunluğu kendilerini Kanak olarak adlandıran yerel halkı Melanezyalılardan ve (yüzde 39) ile Caldoche olarak bilinen Avrupa asıllı vatandaşlardan (yüzde 27) oluşuyor.
1980´lerde Kanaks ve Caldoches arasında çıkan çatışmalar, kaynakları yeniden dengeli bir şekilde dağıtmaya ve siyasi iktidarda dengeyi sağlamaya çalışan Fransa´nın arabuluculuğuyla sona ermişti.
Ancak 1988 yılında Fransa, bağımsızlık karşıtı ve bağımsızlık destekçiler arasında imzalanan anlaşmayla birlikte ada daha özerk hale geldi. Anlaşmada, ayrıca 2022 yılına kadar 3 kez bağımsızlık referandumu yapma hakkı da tanındı.
4 Ekim´de referandumun başarısız olması durumda, bağımsızlık yanlıların Fransa´dan ayrılmak için tek bir referandum şansı kalacak.
Fransa´ya bağlı adada Kasım 2018´deki referandumdan ´hayır´ sonucu çıkmıştı, bağımsızlık isteyenlerin oranı yüzde 43´te kalmıştı. Oylamaya katılım oranı ise yüzde 81 gibi yüksek bir orandı.
Paris, Yeni Kaledonya´yı Pasifik´te siyasi ve ekonomik anlamda stratejik bir değer olarak görülüyor.
Yeni Kaledonya, her yıl Fransa´dan 1 milyar euro´dan fazla kaynak alıyor.