Dr. Yaşar Kalafat


“Dilde Özleştirme” Projeleriyle Türkçe Ve Kürtçe´ye Kurulan Tuzaklar

Türkçe ile “ortak” olan kelimelerin Kürtçeden temizlenmek istenmesi düşündürücü değil midir?!


 

Dr. Yaşar Kalafat 

 

Türk milletini meydana getiren toplumlar/halklar arasında, en az bin yıllık “ortak” din, tarih, kültür, folklor ve coğrafya birliğinin teşekkül ettiği bilinmektedir. Söz konusu ortak değerlerin yanı sıra, gerek yazılı, gerekse konuşma dillerindemevcut olup “ortak” kullanılan binlerce kelimeden hareketle, eğerbirileri tarafından birtakım engelleyici müdahalelere maruz kalınmazsa, zaman içinde bir “dil birliği”nin de kendiliğinden oluşması kuvvetle muhtemel görülmektedir.

Ancak, hangi akla hizmet ise Türk Dil Kurumu (TDK) tarafından, Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren“özleştirme” adı altında, dilde “ırkçılık” da denilebilecek bir uygulama kapsamında, Türkçenin malı olmuş ve toplumun genelinin kullandığı en az bin yıllık Arapça veya Farsça kökenli kelimeler,yaşayan Türkçeden atılmaya başlandı. Anadolu coğrafyası dâhil, Türk dünyasının genelinde ve hemen hemen diğer Müslüman halklar arasında da “ortak” olarak kullanılan kelimelerin yerine, birtakım yeni kelimeler icat edildi.(1) Örnek olarak, yeni icat kelimelerden birkaçını, yaşayan Türkçe ile Doğu ve Güneydoğu Anadolu´da konuşulan yerel dillerden Kürtçe(2) ve Zazaca´da(3) “ortak” olarak kullanılan kelimelerle mukayese edelim:

              

  TDK´nun icadı         Yaşayan

            kelimeler                    Türkçe           Kürtçe            Zazaca           

            aygıt                           cihaz               cihaz               cihaz

            aymazlık                     gaflet              heflet/xeflet    ğaflet                         

            gömüt                         mezar,kabir     merzel,qebır    mezel,qebr

            gönenç                                    refah               refah               refah

            inam                            emanet                        emanet                        emanet

            işyar                            memur             memur             memur

            olanak                         imkan              imkan              imkan

            olasılık                        ihtimal             ihtimal             ihtimal

            tinsel                           manevi                        manewi           ma´newi

            yanıt                           cevap              cewab             cewab/cebab

            TDK tarafından icat edilen kelimelerin, yaşayan Türkçede yerini alması durumunda, Türkçe konuşanlarla diğer dilleri konuşanlar arasında bir iletişim kopukluğu probleminin ortaya çıkması kesindir.

            Söz konusu iletişim kopukluğu, hiç şüphesizsadece Türkiye´deki toplumlarla sınırlı kalmayacak, Ortadoğu´da, Balkanlarda ve Orta Asya´da yaşayan diğer Türk toplulukları ile de yaşanacaktır.

            Yukarıdaki TDK icadı kelimelerin, günümüzde konuşulan diğer Türk lehçelerindeki karşılıkları ile mukayese edilmesi durumunda sonuç değişmeyecektir. Yani Türkiye Türkleri ile diğer Türk toplulukları arasında iletişim kopukluğunun yaşanması kaçınılmaz olacaktır.

Birkaç örnek:(4)

            Aymazlık: Azerbaycan Türkçesi: ğaflat, BaşkurtTürkçesi:ğafil, KazakTürkçesi: kapılık, KırgızTürkçesi:kapilet, ÖzbekTürkçesi:ğaflat, TatarTürkçesi:ğafillik, TürkmenTürkçesi:gaflat, UygurTürkçesi:ğaplat.

            Gömüt:Azerbaycan Türkçesi:mazar, Başkurt Türkçesi:qabir, KazakTürkçesi:mazar, kabır, KırgızTürkçesi:mazar, kabır, ÖzbekTürkçesi:mazar, kabr, TatarTürkçesi:kabir, TürkmenTürkçesi:mazar, UygurTürkçesi:mazar.

            İnam: Azerbaycan Türkçesi:amanat, Başkurt Türkçesi:amanat, KazakTürkçesi:amanat, KırgızTürkçesi:amanat, ÖzbekTürkçesi:amanat, TatarTürkçesi:amanat, TürkmenTürkçesi:amanat, UygurTürkçesi:amanat.

            Olasılık: Azerbaycan Türkçesi:ehtimal, BaşkurtTürkçesi: ihtimal, KazakTürkçesi:ıktıymal, KırgızTürkçesi:ıktımal, Özbek Türkçesi:ehtimal, TatarTürkçesi: ihtimal, TürkmenTürkçesi:ahtimal, UygurTürkçesi: ihtimal.

            Yanıt: Azerbaycan Türkçesi:cavab, BaşkurtTürkçesi:yavap, KazakTürkçesi:javap, KırgızTürkçesi:cöp, ÖzbekTürkçesi:cavab, Tatar Türkçesi:cavap, Türkmen Türkçesi:coğap, UygurTürkçesi:cavap.    

            Türk Dil Kurumu´nun Türkçe için hazırlayıp uyguladığı projeden ilham aldıkları anlaşılan bazı siyasi Kürtçü kurumların sorumluları da,yoğunluklu olarak 1980´li yıllar itibarıyla, söz konusu projenin benzerini Kürtçe için hazırlayıp uygulamaya koydular. Bunu neşrettikleri Kürtçe materyalin içeriğinden görebilmekteyiz.

TDK uzmanlarının Türkçe için yaptığıgibi, Kürtçü unsurlar da onları örnek alarak Kürtçedeki Arapça, Farsça ve Türkçe kökenli kelimeler yerine, yeni kelimeler icat ederek Kürtçeye yerleştirmeye başladılar. Bilhassa Kürtçeden temizlenmek istenen kelimelerin yaşayan Türkçe veya Osmanlı Türkçesinde “ortak” kullanılan kelimeler olması dikkat çekicidir.

Amaçlanan şey açıktır: Kürtçenin Türkçeden farklılığını ortaya koymak!

Zaten Arapça, Farsça ve Türkçe/Osmanlıca kelimelerin Kürtçeden çıkarılması halinde, ortada Kürtçe diye bir dilin kalamayacağının farkındadırlar. Bundan dolayı, anılan dillerle “ortak” olan kelimeler yerine, yeni kelimeler üretme yoluna gittiler.

Kürtçü unsurların Kürtçe için icat ettikleri yeni kelimelerden birkaç örnek vereceğiz. Bunların karşılığı olan ve yöre halkının konuştuğu Kürtçede asırlardır kullanılan kelimelerin Türkçe kelimelerle “ortak” özelliğine dikkat edilmelidir. Türkçe ile “ortak” olan kelimelerin Kürtçeden temizlenmek istenmesi düşündürücü değil midir?!

 

Kürtçülerin icadı

 

Kelimeler (5)             Kürtçe                        Türkçe

artêş                            ordi                             ordu

buyer                          hedise                         hadise

dadgeh                       mehkeme                    mahkeme

dibistan                       mekteb                                   mektep

dirok                           tarix/tarih                    tarih

ewlekari                      emniyet                       emniyet

netewe                        milet,xelk/helk            millet,halk

nûçe                            xeber/heber                 haber

parêzger                      abukat                         avukat

pirtuk                          kıtêb                           kitap

pizişk                          doxtor/dohtor             doktor

şaredari                       belediye                      belediye

tekoşîn                        mıcadele                     mücadele

wêje                            edebiyat                      edebiyat

zagon                          qanun/kanun               kanun

 

Kürtçü unsurların söz konusu uydurma kelimelerini, eski Kürtçe eserlerde, mesela; Ahmed-i Hani´nin “Mem u Zin”inde, MelaHüseynêBatê´nin “Mewlid-i Nebi”sinde, MelaAhmed-i Cezirî´nin “Divan”ı ile Fâki-yiTeyran´ın “Divan”ında bulmak mümkün değildir.

Bu arada, Kürtçü unsurların icadı olan uydurmakelimelerin, “çözüm süreci” döneminde 1 Ocak 2009 yılında “TRT-Şeş” (TRT-6) adıyla yayına başlayan, daha sonra ismi “TRT Kürdî” olarak değiştirilen Türkiye Cumhuriyeti´nin resmî televizyon kanalının Kürtçe programlarında hâlen de kullanılmaya devam edildiğinibelirtelim.

Ana dili Kürtçe olan bölge halkına,birlik ve kardeşlik temelinde yayın yapılması amacıyla kurulanTRT Kürdî, söz konusu uydurma Kürtçeile,bize göre bölge halkına değil,Kürtçü/bölücü ideolojiye hizmet etmektedir! 

 

 

 

 

1.Türkçe Sözlük, cilt 1-2, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 1988.

2.D. İzoli, Ferheng:Kurdi-Tırki / Tırki-Kurdi (Türkçe-Kürtçe), Deng Yayınları, İstanbul, 1992.

3. Harun Turgut, Türkçe-Zazaca Sözlük, Do Yayınları, İstanbul 2008.

4.Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1991.

5.Türkçe-Kürtçe Sözlük (Hazırlayan: ZanaFarqînî), İstanbul Kürt Enstitüsü Yayınları, İstanbul, 2000.

 

 

Avrupa bu itiraf ile çalkalanıyor... Polonya Başbakanı Tusk'tan savaş uyarısı: Hazır değiliz!

Rusya, Ukranya'nın en büyük özel elektrik şirketine saldırdı

İsrail ordusu Halep'i vurdu: 38 kişi öldürüldü

Ukrayna: Rusya, başkent Kiev'e seyir ve balistik füzelerle saldırdı

Rus istihbaratı: Fransa, ilk etapta 2 bin askeri Ukrayna'ya göndermek için hazırlık yapıyor

Katillerin gözü döndü! İsrail’den Şifa Hastanesi’ne katliam gibi baskın: Sivilleri acımadan öldürdüler

Uzman isim Türkiye'nin rolünü anlatarak uyardı! Karadeniz'i bekleyen büyük tehlike

Pakistan'dan Afganistan'a hava saldırısı!

Rusya'da seçim: Dünya Putin'i protesto ediyor

Türkiye ve Irak'tan ortak bildiri