Al İktisadiyah
Türkiye ve Azerbaycan, Azerbaycan 2. Şah deniz gaz alanından başlayıp Anadolu üzerinden geçen 1.850 km uzunluğuyla 2018 yılında tamamlanması planlanan yeni gaz boru hattı kurulmasını planladı.
Bu hat ile Avrupa ülkelerine yıllık 10 milyar metreküp, Türkiye`ye ise altı milyar metreküp gaz dağıtılması planlanıyor.
Aynı zamanda, Rusya ve Türkiye yetkilileri iki ülke arasında Karadeniz’in altından gaz ulaştırılmasını sağlayacak olan boru hattının kurulmasına ilişkin proje maddeleri üzerinde yoğun müzakere gerçekleştiriyor.
Avrupa Birliği, Anadolu üzerinden geçen gaz boru hattını desteklerken Rusya, Türk Akımı adlı projenin arkasında duruyor. Türkiye ise gaz taşıma hususunda Moskova ile Brüksel arasındaki yarışmada, kendisinin önemli bir pozisyonda olduğunu biliyor.
Şah deniz gaz alanının 40-45 milyar dolar arası olan yatırım geliri, Avrupa Birliği’nin desteklediği Anadolu üzerinden geçen gaz boru hattının uygulanmasına bağlıdır.
Türk Akımı projesinde ise zorluk ve istikrarsızlık varmış gibi görünüyor.
Türkiye`nin enerji dağıtım merkezi olmasına dair sorular sorulmaya başlandı çünkü gaz boru hattı alt yapısının kurulması için daha fazla unsur gerekli.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile birlikte Rusya gazına bağımlılığını azaltma amacıyla Avrupa Birliği tarafından desteklenen yaklaşık 10 milyar dolara çıkacak Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) temel atma törenine katıldı.
Lakin ekonomi analistleri, Türkiye’nin, Avrupa Birliği’nin amacını yerine getirmek hususunda etkili bir adım atmak istediği takdirde 16 milyar metreküplük ilk planın hayata geçmesi için faaliyetlerini artırması gerektiğini dile getirdi.
Diğer yandan, Türkiye`yi ziyareti sırasında Putin, Güney Akım projesinin yerine Türk Akımı projesinin yer alacağını açıklamıştı.
Rusya Devlet Başkanı Putin, Güney Avrupa ülkelerinin doğal gaz ile beslenmesini öngören Güney Akım projesinin iptal edilmesi konusunda Avrupa Birliği’ni suçladı.
Rusya ile Türkiye`nin Türk Akımı projesiyle ilgili nihai bir karar vermesi gerekiyor.
Türkiye, kendi toprakları üzerinden doğal gaz boru hattının geçmesini kabul etmesiyle Rusya`dan yüzde 10,25 indirim teklifini kazandı.
Geçen hafta Rusya Kommersant gazetesi, fiyat konusunda düzenlenen müzakerelerin neticelenmediğini, kapalı bir yola girdiğini yazmasına rağmen, Türkiye Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız iki tarafın anlaşmaya vardığı konusunda ısrar ediyor.
Bu konuda IHS Enerji Şirketinde danışman olarak görev yapan Laurent Ruskas, “Projenin gerçekleşmesini istiyorum ancak şu an buna hazır değil. Rusya Gazprom ile Türkiye BOTAŞ şirketinin bu projeyi imzalaması gerekiyor.” ifadesini kullandı.
Anlaşma imzalandığı takdirde, projeyi destekleyen siyasi irade ile birlikte 63 milyar metre karelik doğal gazın taşınması için mali güce ihtiyaç duyulacak.
Bilindiği üzere her boru hattının kapasitesi 16 milyar metreküptür.
Mevcut zorluklara rağmen, Türk Akımı projesi, Türkiye ile Rusya arasında ilişkilerin güçlü olduğunu gösteriyor.
Aynı zamanda, TANAP projesinin, Türk Akımı projesinin rakibi olduğu görülürken Kremlin`in açıklamasına göre Erdoğan, temel atma töreninden sonra Türkiye ile Rusya arasında müşterek projeleri müzakere etmek amacıyla Vladimir Putin ile telefonla görüştü.(Suudi Arabistan, Al İktisadiyah - 22 Mart 2015)