Modern İpek Yolunun Peşinde

Elin Suleymanov

Washington´da bulunan John Hopkins Üniversitesi bu hafta tarihi İpek Yolu ile ilgili önemli bir bölgesel konferansa ev sahipliği yapıyor. Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan ve Türkiye Büyükelçiliklerinin ortaklaşa ev sahipliğini yaptığı ve ABD´nin yanı sıra bölge yetkililerini bir araya getirecek olan 'Trans-Hazar Doğu-Batı Ticaret ve Sevkiyat Koridoru' adlı etkinlikte 50´nin üzerinde uluslararası büyük şirket ve akademik otoriteler bölgesel entegrasyonu güçlendirmek amacıyla beyin fırtınası yapacak. Çin´den Avrupa´ya uzanan sevkiyat koridoru, mal sevkiyatını hızlandırıp teslimat sürelerini kısaltıp genel giderleri azaltmak üzere bünyesinde gelişmiş bir altyapının yanı sıra prosedür ve mevzuatla ilgili uyumlu bir 'yazılım' barındırıyor.

Kazakistan´ın 'Doğu Kapısından' Azerbaycan´ın Hazar Denizi´ndeki en büyük limanı Alyat´a; Bakü-Tiflis-Kars demir yolundan Türkiye´de İstanbul Boğazı´nın altından geçen Marmaray tüneline varıncaya kadar küresel etkileri olan yeni bir bölgesel bağlantıya şahitlik ediyoruz. Bir zamanların efsane ticaret yolu olan İpek Yolu her zaman tüccarları ve maceracıları büyülemiştir. Bu günlerde bu yol bir kez daha bir gerçekliğe dönüşüyor, umarız karlı bir gerçekliğe dönüşür.

Hakikaten, bu sevkiyat koridoru bölge hükümetlerinin yanı sıra şirketlerin de oluşumunda hayati rol oynadığı bir kamu-özel sektör ortaklığıdır. Söz konusu koridor aynı zamanda Azerbaycan, Gürcistan, Kazakistan ve Türkiye hükümetlerinin çabalarını eşgüdümleyip sevkiyatı olabildiğince sorunsuz ve etkin hale getirmek üzere yaptıkları iş birliği göz önünde bulundurulduğunda bölgesel entegrasyonla da alakalıdır. Bu ülkeler böyle bir iş birliği yaparken daha önce başarılı bir şekilde imza attıkları Doğu-Batı enerji koridoru ve bilhassa Hazar Denizi´nin kaynaklarını küresel piyasaya sunan stratejik Bakü-Tiflis-Ceyhan petrol boru hattına yeni başarılar ekliyorlar. İpek Yolu enerjiyle alakalı olmasa da Azerbaycan´ın doğal gaz sahalarını Avrupalı tüketicilere doğrudan ulaştıran, dünyanın en tutkulu altyapı projelerinden biri olan Avrupa´nın Güney Doğal Gaz Koridorunun gelişimiyle güçleniyor.

Bu İpek Yolu konferansı, Bakü´deki Birleşmiş Milletler Medeniyetler İttifakı forumundan hemen sonra yapılıyor. Bu durum, tartışmaya önemli bir boyut katıyor zira tarihi İpek Yolu her zaman sevkiyattan, daha doğrusu ipekten daha fazla şey ifade etmiştir; İpek Yolu aynı zamanda düşünce ve bilgi alışverişi için bir kanal görevi görüyordu. Ayrılıkların derinleştiği, aşırılıkçılığın arttığı bir dönemde İpek Yolu üzerinde önemli bir kavşak olan Bakü´deki büyük bir uluslararası etkinlikte hoşgörü ve çoğulcu toplumlar inşa etme çağrısı yapıldı. Bu durum, bölgemizdeki ülkeler ile küresel ortakların entegrasyon için bir iş birliği ortamı oluşturmada birlikte hareket etmesinin önemini ortaya koydu.(ABD,The Washington Times-28 Nisan 2016)