2. Elizabeth´in ölümü Avustralya ve Yeni Zelanda´da cumhuriyet tartışmalarını alevlendirdi

İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth´in ölümü, hükümdarı olduğu Yeni Zelanda´da ve Avustralya´da cumhuriyet tartışmalarını canlandırdı. Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern, ülkesinin eninde sonunda cumhuriyete geçeceğine inandığını ancak hükümetin yakın zamanda yönetim değişikliğine ilişkin plan yapmadığını söyledi. Avustralya Başbakanı Anthony Albanese ise yeniden seçilirse İngiltere´den ayrılmak için bir referandum düzenleyebileceğini aktardı.

İngiliz Milletler Topluluğu´na üye ülkelerden olan ve İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth´in devlet başkanı olarak tanındığı Yeni Zelanda´da, Başbakan Jacinda Ardern, Elizabeth´in ölümünün ardından yönetim değişikliğine ilişkin ilk kez değerlendirmede bulundu.

Cumhuriyete geçiş tartışmalarının yıllardır süren büyük bir tartışma olduğuna dikkati çeken Ardern, yönetim değişikliğinin hükümetin “yakın zamanda gündeminde olan bir şey olmadığını” ve bu konunun “aciliyetinin” bulunmadığını ifade etti.

Elizabeth´in ölümü ile ülkedeki cumhuriyet tartışmaları hız kazanırken Ardern, yönetim değişikliği ile kraliçenin ölümünü birbirine bağlı olaylar olarak ele almadığını vurguladı.

Öte yandan, daha önce pek çok kez yönetim değişikliğine ilişkin desteğini dile getiren Ardern, “Yeni Zelanda´nın zamanla varacağı yerin bu (cumhuriyet) olduğuna inanıyorum. Bunun benim yaşam sürem içinde gerçekleşeceğine inanıyorum.” dedi.

Ardern ayrıca, kraliçenin anısına 26 Eylül´ün resmi tatil ilan edildiğini ve “Yeni Zelanda´nın 70 yılı aşkın süredir kraliçesi ve çok sevilen devlet başkanı olarak” Kraliçe 2. Elizabeth için anma töreni düzenleyeceklerini duyurdu.

Elizabeth, İngiltere´nin yanı sıra Kanada, Avustralya, Yeni Zelanda, Jamaika ve Papua Yeni Gine´nin de aralarında olduğu irili ufaklı bir dizi ülkenin de devlet başkanı konumundaydı.

AVUSTRALYA İLE ANTİGUA VE BARBUDA´DA DA CUMHURİYET TARTIŞMALARI PATLAK VERDİ

Elizabeth´in ölümü sonrası, Avustralya ile Karayip adası Antigua ve Barbuda´da monarşiden ayrılıp cumhuriyet olma tartışmaları gündeme geldi.

Antigua ve Barbuda Başbakanı Gaston Browne bu konuda 3 sene içinde referanduma gidileceğini belirtti.

ALBANESE: KRALİÇE´NİN YASINI TUTARKEN, BUNDAN BAHSETMEK ŞU AN İÇİN UYGUNSUZ

Avustralya Başbakanı Anthony Albanese gazetecilere verdiği demeçte, kendisinin İngiltere Kralı III. Charles´a takdim edildiğini ve yeni hükümdara Avustralya halkının taziyelerini ilettiğini söyledi.

Albanese, 'Kral´ın Avustralya ile derin bir ilişkisi var ve majestelerinin ülkemize olan yakınlığı, bu öğleden sonra yaptığımız kısa sohbette açıkça görüldü. Kral Charles´a Avustralya ve İngiltere´de verilen güçlü destek beni çok etkiledi” dedi.

Diğer taraftan Albanese, görevdeki ikinci döneminde cumhuriyetle ilgili bir referandum düzenleyip düzenleyemeyeceği sorulduğunda, 'Bu şu anda cevap vermek için uygun bir soru değil, Kraliçe Elizebeth´in hala yasını tutuyoruz. Şu andaki esas amacımız, anayasada Avustralya´nın yerli halklarını tanımak. Ancak, referandum yapmak her zaman bir olasılık” dedi.

Avustralya´nın cumhuriyetçi hareketi 1999 referandum yenilgisinden sonra gücünü kaybetti, ancak Kraliçe II. Elizabeth´in ölümü, bazı muhaliflerin monarşiyi terk etme çağrılarına yol açtı.

Yeşiller Partisi lideri Adam Bandt, Kraliçe´nin ölümünün ardından attığı başsağlığı tweetinde Avustralya´nın ilerlemesi ve cumhuriyete geçiş yapması gerektiğini vurguladı.