Otomasyonun Amerikan istihdamına etkisi en çok tartışılan ekonomik konulardan biri. Robotlar imalat sektöründe milyonlarca işçinin yerini aldı bile. Otomasyon ucuzlayıp geliştikçe de hizmet sektörünü ele geçirmeye başladı. Otomasyonun kısa ve uzun vadedeki etkilerini Amerika´nın Sesi, uzmanlara sordu
ABD´de son yıllarda imalat sektöründe beş milyon kişilik istihdam ortadan kalktı.
Bazı siyasetçiler serbest ticareti suçlasa da, ekonomi uzmanları durumdan otomasyonun sorumlu olduğunu söylüyor. Zira daha önce işçilerin yaptığı işleri artık robotlar devralmış durumda.
Sürücüsüz araçlar, otomasyonun çok daha büyük olan hizmet sektöründe artan etkisini ortaya koyuyor.
Virginia Üniversitesi Darden Ticaret Okulu´ndan Profesör Ed Hess´e göre, milyonlarca kişi, işsiz kalma tehlikesiyle karşı karşıya.
“İnsanların yerini robotlar alıyor ve artarak da alacak zira hizmet sektöründe de otomasyona geçiş başladı. Otomasyonun çok geniş ve derin etkileri olacak.”
Hess, fast food işletmelerinin de sipariş almak için elektronik büfeler kurduğunu hatırlatıyor. McDonalds, çalışanlarının başka görevlere kaydırılacağını söylüyor ancak diğer birçok firmada çalışanlar bu kadar şanslı olmayacak.
Ed Hess, ABD´de istihdamın neredeyse yarısının otomasyona kayabileceğini gösteren bir araştırmaya da dikkat çekiyor. Mağaza çalışanlarının, tıp teknisyenlerinin ve doktorların, daha birçok çalışanın yeri doldurulabilir.
Bankacılıkta da otomasyon başladı ancak bunun, sektöre insan katkısını sona erdirmesi beklenmiyor.
Bankamatikler Amerikalılar´ın hayatına 50 yıl önce girdi ve sayıları 420 bini buldu. Ancak Uluslararası Para Fonu IMF´ye göre, banka memurlarının sayısında azalma değil az da olsa artış var.
“İnsanlar daha önce otomatik hale gelebilecek daha rutin ve hizmete yönelik işler yapıyordu. Ama şimdi müşteri hizmetleri ve satışta daha önemli hale geldiler.”
Yatırım Şirketi Tremont Capital´ın Başkanı Sam Ditzion, otomasyon korkutucu olsa da, bankamatiklerin daha da karmaşıklaşması nedeniyle bakımları ve beslenmelerinin, onbinlerce kişi için yeni iş kolları yarattığını söylüyor.
Uzmanlar robot sürücülerin, elektronik büfelerin ve yapay zekanın getireceği büyümenin, istihdama etkisinden endişeleniyor.
Ancak Maliye Bakanı Steve Mnuchin´e göre kaygılanmak için erken zira böyle bir şey 50 belki 100 yıl sonra gerçekleşebilir.
“Yapay zekanın Amerikalılar´ın işlerini ellerinden alması konusuna gelince, bence bundan o kadar uzağız ki benim radar ekranımda bile değil.”
Ama bu, sorunun varolmadığı anlamına gelmiyor.