Swansea Üniversitesi´nden Martin O´Leary, MIDAS aslı Antartika araştırma projesinin yetkililerinden. O´Leary, Ocak ayının başında Amerika´nın Sesi´ne bilgi vermiş ve çatlağın 2016 yılı Aralık ayında 18 kilometre genişlediğini bildirmişti.
O´Leary Amerika´nın Sesi´ne bu hafta yaptığı açıklamada da çatlağın 10 kilometre daha genişlediğini söyledi.
Martin O´Leary, Larsen C buz tabakasındaki çatlağı 2010´dan bu yana takip ediyor. Bu çatlak, diğer çatlaklardan ayrılan büyüklüğe ise 2014´te ulaşmış.
Büyüklükten kasıt, 5 bin kilometrekare, yani Lübnan´ın yarısı kadar bir alan.
Bu buz kütlesini Antarktika anakarasına bağlayan tek şey ise 20 kilometre uzunluğundaki bir buz şeridi.
Larsen C, anakaraya bağlı olmasına rağmen buz sahanlığı olarak biliniyor zira denizde yüzer halde. Larsen Buz Sahanlığı, Antartika anakarasında on binlerce yıl içinde oluşan birbirine bağlı üç parçadan oluşuyor. Üç parçanın en küçüğü, en kuzeydeki Larsen A´ydı. Larsen A anakaradan 1995´te koptu.
220 metre kalınlığındaki 3.200 kilometrekarelik bir buz kütlesi olan Larsen B ise 2002´de koparak battı.
350 metre kalınlığındaki Larsen C´den kütle kopması artık an meselesi. MIDAS ekibinden Adrian Luckman da gelecek birkaç içinde parçalara ayrılmanın kaçınılmaz olduğunu söyledi.
Kopuş ne anlama geliyor?
Larsen C´deki çatlak büyür ve büyük bir parça koparsa, okyanus seviyelerinde çok büyük bir değişiklik olması beklenmiyor. Zira buz tabakası hali hazırda denizde yüzer durumda.
Bilim insanları parçalanmayı iklimsel değil coğrafi olarak sınıflandırıyor. Antartika´nın görünümünü değiştiren her şey iklim değişikliğinin sonucu değil. O´Leary de bu görüşü destekliyor ve kopmanın onlarca yılda bir yaşanan doğal bir süreç olduğunu belirtiyor. Larsen C´deki son büyük olay 1980´lerin ortasında yaşanmıştı.
Endişe yaratan ise Larsen C´nin geleceği. Büyük parçaların kopuşu buz tabakasını iklim değişikliğine karşı daha kırılgan hale getiriyor. Yani buz tabakası daha da istikrarsızlaşabilir ve tamamen sulara gömülebilir.
Bunun ne zaman olabileceğini gösteren kanıtlar elde yok ama olursa Larsen´a göre buz tabakasının anakarada tutunduğu kütle de denize kayabilir. Bu da tüm dünyada deniz seviyesinin 10 santimetre yükselmesi demek.