Avrupa Birliği üyeleri, Rusya´nın arzı durdurması durumunda gaz kullanımını kesmeyi kabul etti, ancak bazı ülkeler karneden kaçınmak için muafiyetlere sahip olacak.
Fikrin geçen hafta önerilmesinden bu yana müzakerelere kilitlenen AB üyeleri, Ağustos ve Mart ayları arasında gönüllü olarak gaz kullanımının %15´ini azaltmayı kabul ettiler.
AB dönem başkanlığını elinde tutan Çek Cumhuriyeti, 'Bu İmkansız Bir Görev değildi!' tweetini attı.
AB, anlaşmadaki amacının kış öncesi tasarruf yapmak ve doğalgaz depolamak olduğunu belirterek, Rusya´nın 'enerji kaynaklarını sürekli bir silah olarak kullandığını' söyledi.
Ancak, İrlanda, Malta ve Kıbrıs gibi AB´nin gaz boru hatlarına bağlı olmayan bazı ülkeler, alternatif tedarik sağlayamayacakları için herhangi bir zorunlu gaz indirim emrinden muaf tutulacaklar.
Başka yerlerde, Avrupa elektrik sistemine bağlı olmayan ve elektrik üretimi için büyük ölçüde gaza bağımlı olan Baltık ülkeleri de bir elektrik arz krizi riskinden kaçınmak için zorunlu hedeflerden muaf tutuluyor.
Ülkeler ayrıca, gaz depolama dolum hedeflerini aşmaları, 'kritik' endüstriler için gaza büyük ölçüde bağımlı olmaları veya gaz tüketimlerinin geçen yıl ortalamaya göre en az %8 artması durumunda muafiyet talebinde bulunabilirler.
Avrupa Komisyonu´nun Enerjiden Sorumlu Üyesi Kadri Simson, gaz fiyatlarıyla ilgili ilk hesaplamaların, tayınla ilgili tüm muafiyetler kullanılsa bile, AB´nin bir bütün olarak talebi 'ortalama bir kışı güvenli bir şekilde geçirmemize yardımcı olacak' bir düzeye indireceğini gösterdiğini söyledi.
Ayrıca Azerbaycan, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Norveç, Mısır ve İsrail gibi ülkelerden alternatif gaz arzını artırmaya yönelik çalışmaların ana hatlarını çizdi.
Anlaşma duyurusu öncesinde Almanya Ekonomi Bakanı Robert Habeck, 'Elbette şu anda bu metinde pek çok taviz var. Avrupa böyle işliyor.' dedi.
Bay Habeck, tüm muafiyetlerin 'kriz zamanlarında çok yavaş olmamız için çok fazla bürokrasiye' neden olduğu bir 'sorun ortaya çıkabileceğini' söyledi, ancak muafiyetlerin 'makul' olduğunu da sözlerine ekledi.
Anlaşmaya karşı çıkan tek üye Macaristan oldu. Budapeşte dışişleri bakanı ek gaz arzı talep etmek için Moskova´da Rus mevkidaşı ile bir araya geldi. Kremlin´le nispeten sıcak bağları zaten bilinen Viktor Orban hükümeti, AB´nin zorlu enerji sorununu ele alma konusunda Brüksel açısından giderek daha fazla endişe verici bir aykırılık gibi görünüyor.
Anlaşma, Rus enerji şirketi Gazprom´un Nord Stream 1 boru hattında bir türbin üzerinde çalışmaya izin vermek için Almanya´ya gaz akışını bir kez daha azalttığını duyurmasının ardından geldi.
Rusya´dan Almanya´ya gaz pompalayan boru hattı haftalardır kapasitesinin çok altında çalışıyor ve Ukrayna, Moskova´yı Avrupa´ya karşı bir 'gaz savaşı' yürütmekle suçladı.
Gazprom, Kremlin´in faturalarını euro veya dolar yerine ruble olarak ödeme emrine uymayı reddetmeleri üzerine Bulgaristan, Danimarka, Finlandiya, Hollanda ve Polonya´ya gaz tedarikini tamamen kesti .
Rusya geçen yıl AB´ye gazının %40´ını sağladı ve Ukrayna´nın işgalinden bu yana Avrupalı liderler, Rus fosil yakıtlarına olan bağımlılığını nasıl azaltacakları konusunda görüşmelerde bulundular.
AB, Mayıs ayında deniz yoluyla gelen tüm Rus petrol ithalatını bu yılın sonuna kadar yasaklamayı kabul etti, ancak gaz yasaklarıyla ilgili bir anlaşma daha uzun sürdü.
İngiltere, gazının %5´inden daha azını Rusya´dan ithal ettiği için gaz arzındaki aksamalardan doğrudan etkilenmezken, Avrupa´da talep arttıkça küresel piyasalarda yükselen fiyatlardan etkilenecektir.
İngiltere doğalgazı Salı günü, Rus arzındaki belirsizlik nedeniyle Mart ayının başından beri görülmeyen bir seviye olan termik başına 350p civarında işlem görüyordu.
Birleşik Krallık´taki enerji faturaları Nisan ayında eşi benzeri görülmemiş bir 700 sterlin arttı ve Ekim ayında tipik bir hane için yılda tekrar 3.244 sterline yükselmesi bekleniyor.
Çek sanayi ve ticaret bakanı Jozef Síkela anlaşmayı açıklarken, 'AB birleşik ve dayanışmacı' dedi.
'Bugünkü karar, üye devletlerin Rusya´nın enerji kaynaklarını silah olarak kullanarak AB´yi bölmeye yönelik her türlü girişimine karşı dik duracaklarını açıkça gösterdi.
'Şimdi gaz tasarrufu yapmak hazırlıklılığı artıracak. Kış, AB vatandaşları ve endüstrisi için çok daha ucuz ve kolay olacak.'
AB üyeleri, gaz kullanımının nasıl azaltılacağını seçerken, evleri ve sağlık ve savunma gibi temel hizmetleri etkilemeyen önlemlere öncelik vermeyi kabul etti.
AB, olası önlemlerin endüstride yakıt değişikliklerini teşvik edecek önlemleri, ulusal bilinçlendirme kampanyalarını ve ısıtma ve soğutmayı azaltmaya yönelik hedeflenen yükümlülükleri içerdiğini söyledi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Rusya´nın AB´ye olan tüm arzı kesme ihtimalinin 'muhtemel bir senaryo' olduğunu söyledi.
Toptan gaz fiyatları, Rusya´nın Şubat ayında Ukrayna´yı işgal etmesinden bu yana, tüketici enerji faturaları üzerinde zincirleme bir etkiyle yükseldi.
Kaynak: BBC