Constanze Letsch
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan geçen yıl Ankara’da Buckingham Sarayı, Kremlin Sarayı ve Beyaz Saray’dan daha büyük ve yeni bir Cumhurbaşkanlığı Sarayı yaptırdığında kaşların kalkmasına sebep olmuştu. Şimdi Türkiye’de başkanlık sistemi için devam eden kampanyasını canlandırmaya çalışırken Kraliçe’nin İngiltere’nin başında olduğunu iddia ediyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan geçen ağustos ayında halkın oylarıyla seçilen ilk Türkiye Cumhurbaşkanı oldu. Bundan önceki 10 yıl boyunca da ülkenin Başbakanı idi.
Yeni görevine geldiğinde, şimdiye kadar büyük ölçüde törensel bir görev olan Cumhurbaşkanlığının yetkilerini artırmak ve Türkiye’nin parlamenter sistemini başkanlık sistemine dönüştürmek için gerekli bir anayasal değişikliği geçirmek için kullanacak faal bir cumhurbaşkanı olmaya söz vermişti.
Perşembe akşamı düşüncelerini temellendirmek için Londra’dan örnek göstererek Kraliçe’nin devlet başkanı olduğu anayasal bir monarşi olan ancak kanunları yapma yetkisinin hâlâ seçilmiş bir parlamentoda olduğu İngiltere’deki sistemin kendi kurmak istediği sistemle pek çok ortak yönü olduğunu da söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan TRT’de çıktığı bir canlı yayında konuştu: “İngiltere’nin bile yarı başkanlık sistemi var. Orada devletin başında Kraliçe var. ABD, Brezilya, Güney Kore veya Meksika’ya bakın, kimse orda monarşi olduğunu söylemiyor. Türkiye benzer bir fikirle geldiğinde (bir başkanlık sisteminin) burada neden hemen monarşiye dönüşeceği söyleniyor?.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan perşembe günü Türkiye’nin “millî iradeyi güçlendirmek” için merkezi bir siyasi sisteme ihtiyacı olduğunu iddia etti ve “Millî iradenin size verdiği yetkileri mümkün olan en iyi şekilde kullanabilmeniz gerekir. Ancak şu anda ben bunu yapamıyorum. Şu anda her karar ve atama için üç farklı kişiden izin almanız gerekiyor. Sürekli bir engellenme yaşıyorum. Yargı yoluma engeller koyuyor. Bir ülkeyi böyle yönetemezsiniz. Benim için parlamenter sistemin en büyük eksikliği budur.”dedi.
Son günlerde yapılan bir ankete göre Türklerin yüzde 42,2’si ülkede başkanlık sisteminden yana değil. AK Parti Türkiye Parlamentosundaki 550 koltuğun 330’unu kazanmayı başardığı takdirde, anayasal değişikliğini halk oylamasına sunabilecek. Birçok kişi bunun AKP’nin zaferiyle sonuçlanacağını düşünüyor.(İngiltere, The Guardian - 30 Ocak 2015)