Bir yıldönümünde daha Hocalı soykırımını anarken

Oktay KASIMOV

Cumhurbaşkanı Ebülfez Elçibey´in özel kalem müdürü

Karabağ bölgemizin Türk kasabası Hocalı`nın tarihi eskilere dayanmakta olup orada mevcut olan bir dizi kültür anıtımız otuz sene öncesine kadar adeta açık müze gigi varlığını korumaktaydı.Sadece bölücü,terörist ermeniler için Ermenistan için değil ve Rusya için de önemli stratejik mıntıka konumundaki Hocalı kasabamız işgalci niyetlere kahramanlıkla direndikçe gizli planlar hayata geçirilemiyordu.İşte bundan dolayı 1992 Ocak sonu-Şubat başlarından itibaren bölgedeki 366. Rusya motorize alayı destekli ermeni terör güçleri Hocalı kasabamızı tamamen kuşatma altına alarak 26 Şubat`ta çoğunluğunu yaşlıların,çocukların ve kadınların oluşturduğu savunmasız ahaliye karşı soykırım gerçekleştirdiler.Bu,soğuk savaştan sonra gerçekleşen ilk soykırım olup Rusya destekli ermeniler kendi sınırlarımız içinde bize yaptılar.

Soykırım öncesinde yedi bin nüfusa sahip olan Hocalı`da Türklerin yanısıra 1988-89 yıllarında Özbekistan`dan sürgüne zorlanan Ahıska Türkleri de yaşamaktaydı.Yukarı Karabağ`ın başkenti Hankendi`ye 10 kilometre mesafede bulunan Hocalı,bölgedeki tek havalimanına sahip olma vasfı ve ulaşım yollarının kavşak noktasında yerleşmesi bakımından Azerbaycan için hayati derecede önem arzetmesine rağmen dönemin Rusya yanlısı cumhurbaşkanı Ayaz Mutallibov`un beceriksizliği,vurdumduymazlığı ve ihanet seviyesindeki ilgisizliği yüzünden tamamen savunmasız ve Allah umuduna bırakılmıştı.Oysa Mutallibov`un yönetime gelmesine kadar Azerbaycan doğru adımlar atarak ünlü yazar Bayram Bayramov`un başkanlığında 1988 yazında Karabağ`a Halk Yardımı Komitesi kurmuş,milletimiz tek vücut olarak sadece bölgeye değil,o zaman SSCB sınırları içinde bulunan ve gidiş-geliş engeli olmayan Ermenistan sınırları içindeki Zengezur bölgemize de topyekün yardım kampanyaları gerçekleştirmişti.1990-1991 yılları yaz tatillerinde üniversitelerimizin öğrencileri gönüllü çalışmak içn Hocalı`ya giderek orada üç ay ahaliye destek olmuşlardı.Kasabada ivedilikle emniyet müdürlüğü ve savcılık makamı kurulmuş ve Türk kökenli vatandaşlarımızın sorunlarıyla kendi makamlarımız ilgilenerek onları faşist zihniyetli ermeni yöneticilerin insafına terketmemişlerdi.

23 Ağustos 1991`de SSCB lideri Mihail Gorbaçov`a karşı yapılan başarısız darbe girişimi sovyetlerin dağılma sürecini hızlandırınca 18 Ekim`de Azerbaycan bağımsızlığını ilan etti.Henüz 1989 ilkbaharında olağanüstü durum ilan edilerek Kremlin`in idaresine verilen Yukarı Karabağ bölgemizdeki ermeni bölücüler ayrılıkçı ve terörist faaliyetlerine hız verince Azerbaycan`ın güvenlik birimlerinin kapsamlı çalışmalar yapma girişimleri 20 Kasım 1991`de Cumhurbaşkanlığı Genel sekreteri,Cumhurbaşkanı güvenlik başdanşmanı,ülke Başsavcısı v.d. üstdüzey yöneticilerin bulunduğu helikopterin Karabağ semalarında rus füzesyle düşürülmesiyle sekteye uğradı; yöneticlerimizin tamamı şehid olurken Ayaz Mutallibov yeni planlar devreye sokamadı.Dönemin ana muhalefet lideri Azerbaycan Halk Cephesi Genel başkanı Ebülfez Elçibey`in talimatıyla henüz sonbahar başlarında gençlerden ibaret gönüllü birlikler oluşturularak Karabağ`a gönderilirken giderek sıkılaşan rus-ermeni kuşatması Hocalı bölgesine sağlanan desteği de zorlaştırmasına rağmen havaalanı müdürü Elif Hacıyev`in ve Tevfik Hüseyinov`un örgütlediği gönüllü birlikler içerdeki direnişi kahramancasına sürdürdüler.En mühim stratejik noktada yerleşen Hocalı kasabasıyla irtibatı kesmek için rus destekli ermeni ayrılıkçı ve terörist güçler Askeran kasabasına giden yolu kapatarak Hocalı`yı ablukaya aldılar.Kendisine suikast ermi vermesinden ve yasadışı yollarla seçilmesinden dolayı cumhurbaşkanı Mutallibov`un iktidarını tanımayan Azerbaycan Halk Cephesi lideri Elçibey ülkemizin ulusal çıkarlarını düşünerek 12 Kasım 1991`de Ayaz Mutallibov`a mektup yazdı `Hocalı`nın savunması konusunda acil önlemler alınmasını` kendisinden talep etti ve bu konuda `iktidarı sonuna kadar desteklediğini` belirtti.Ulaşımın sadece helikopterle sağlandığı ortamda ermeni teröristlerin Kasım-Ocak aylarında dört helikopterimzi vurmasıyla sıkıntı daha da büyüdü ve iktidarın korkak ve beceriksiz politikalarıyla durum tamamen aleyhimize gelişmeye başladı.

2 Ocak`ta ermeni teröristler Hocalı`ya elektrik verilmesini de durdurunca,Azerbaycan Halk Cephesi lideri Ebülfez Elçibey`in öğrencisi olmuş Hocalı emniyet müdürü kendisini AHC Genel merkezinden ziyaret ederek son durumla ilgili kapsamlı bilgiler sunduktan sonra Ebülfez Bey,cumhurbaşkanı Mutallibov`a ikinci mektubu yazarak hükümeti Hocalı`yla ilgili ivedi tebdirler almaya davet etti.Fakat bu mektup da korkak ve basiretsiz Mutallibov üzerinde etkili olmadı.26 Ocak`ta Şuşa kentimizde içinde kırk sivil vatandaşımızın bulunduğu helikopterimiz vuruldu, 28 Ocak`ta ise Hocalı havaalanına son helikopterimiz iniş yapabildi.Kırılma noktası 26 Aralık 1991`de ermeni teröristlerin Hankendi`nin civar mahallelerinden olan Kerkicihan`ı ele geçirmeleri sırasında yaşandı ve akabinde bölgedeki Türk köy ve kasabalarına seri ermeni saldırıları düzenlendi. Zaten henüz zayıf durumda olan ulusal ordumuzun az sayıdaki güçleri ve gönüllüler tarafndan hafif silahlarla savunulmaya çalışılan Hocalı kasabamız Şubat ortalarında rus destekli ermeni terör güçleri tarafından tamamen ablukaya alınınca kasabayı savunmak da adeta imkansız hale geldi. Hocalı PTT`si elemanı Gülşen hanımla en son 25 Şubat akşam üzeri konuştuktan iki saat sonra ermeni teröristler ağır silahlarla kasabanın savunmasız insanlarına saldırmışlar.Saat 23`te Azerbaycan Halk Cephesi Şuşa İl Örgütü başkanı,daha sonra şehid olarak Ulusal Kahraman ünvanı kazanmış Ramiz Kamberov arayarak Genel başkanımız Ebülfez Elçibey`e durumu arzetti.Geceyi Halk Cephesi Genel merkezinde geçirirken 26 Şubat saat 2`de Ramiz Gambarov ikinci kez arayarak `ermeni terörstlerin artık Hocalı`ya gelmeye başladıklarını` ifade etti.

Can havliyle kasabayı terketmeye çalışan savunmasız insanlarımızın üzerine teröristlerce seri ateşler açıldı.Ormanlara kaçmak isteyen eli yalın insanlarımıza yollarda ve ormanlarda tuzak kurularak katle yetirildiler.Ermeni teröristleri açıkça destekleyen güç ise rus ordusunun Hankendi`nde konuşlanmış 366.alayı idi.26 Şubat sabah saatlerinde Azerbaycan Halk Cephesi Basın ve Enformasyon Merkezi yaptığı açıklamada ermeni teröristlerin Hocalı`da katliam yaptıklarını dünyaya duyurdu,öğlen saatlerinde ise cumhurbaşkanı Mutallibov`un basın bürosundan yapılan açıklamada Hocalı`da sadece iki kişinin hayatını kaybettiği ifade edilerek muhalefet `dezenformasyon yapmakla` suçlandı.28 Şubat tarihinde Bakü`de bulunan Dışişleri bakanı Hikmet Çetin başkanlığındaki Türk heyetine ise Başbakan Hasan Hasanov,`Türkiye,Rusiya,İran,Gürcüstan,Azerbaycan ve Ermenistan`ın katılacağı altılı bölgesel toplantı` önermişti.Devlet yönetiminin kendisi de en az Hocalı kadar trajik bir durumdaydı.1 Mart tarhinden itibaren muhalefetin yardımlarıyla bölgeye ulaşan yabancı gazeteciler ermeni teröristlerin yaptıkları soykırımı dünyaya ulaştırınca durum daha da netleşmeye başladı.Bölgeye intikal eden insan hakları kuruluşlarının yayınladıkları raporlara göre,katle yetirilenlerin önemli kısmı işkencelere de maruz kalmışlardı.Rus 366.alayının doğrudan desteğiyle gerçekleştirilen soykırımın planlayıcıları ve uygulayıcıları olan S.Ohanyan,daha sonra Ermenistan savunma bakanı görevine getirildiği gibi Ermenistan eski cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan ise 2006 yılında yaptığı açıklamada soykırımı nasıl gerçekleştirdiklerini detaylarıyla açıklamakla kalmadı,yaptıklarınn büyük memnuniiyet duyduklarını da ifade etti.Soykırımın ideolojik temelini hazırlamış gazeteci-yazar Zori

Balayan daha sonra kaleme aldığı kitabında da Hocalı faciasından duyduğu mutluluğu belirtmiştir.

Ermeni teröristlerin,bölücülerin,soykırımcıların 26 Şubat 1992`de Karabağ`ımızın Hocalı kasabasında gerçekleştirdikleri soykırımın bilançosu şu şekilde olmuştur: 613 ölü,487 yaralı,1275 rehine,150 kayıp.Rehinelerin 1003`ü Haziran 1992`de bölgede mayına düşerek şehid olan Ulusal Kahramanımız Allahverdi Bağırov`un doğrudan katkılarıyla kurtarılmıştır.Hocalı`nın savunmasında kahramanca görev yapmış başta Elif Hacıyev ve Tevfik Hüseyinov olmakla 10 evladımıza Ulusal Kahraman ünvanı verilmiştir.

Ermeni bölücülerin,teröristlerin,soykırımcıların bir Türk yurdu olan Karabağ`daki Hocalı kasabamızda 29 sene önce gerçekleştirdikleri soykırımın yıldönümünde kalbimiz bir daha parçalanırken Türkiye`nin her bakımdan verdiği muazzam destekle ordumuzun kazandığı zafer yüreğimize bir nebze su serpse de Hocalı`mızın halen rus-ermeni işgali altında kalması zaferimiz bürkülük katmaktadır.Türk milleti olarak isteğimiz topraklarımızın tamamının kendi kontrolümüze geçmesi,sınırlarımızın tamamını kendimizin korumamız ve Hocalı soykırımın gerçekleştirenlerin uluslararası ceza mahkemelerinde yargılanmalarıdır.

Allah bizlere hiçbir zaman bir Hocalı örneği yaşatmasın.

Amin!