Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Fransa´nın Erbil ve Bağdat arasındaki referandum krizinin çözümü için arabulucu olmaya hazır olduğunu açıklamasının ardından geldiği Paris´te, Fransa ile 'Irak´ın toprak bütünlüğünün korunması konusunda hem fikir olduklarını' dile getirdi. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) lideri Mesut Barzani´nin referanduma giderek Irak´ın ve özellikle de Kürtler´in geleceğini tehlikeye düşüren hatalı bir adım attığını savunan Bakan Çavuşoğlu, 'Henüz geç değil, Barzani bu hatadan dönebilir. Dönmezse muhatabımız Bağdat´tır' dedi.
Çavuşoğlu, resmi Paris gezisi kapsamında Unesco Genel Kurulu´ndaki temaslarının ardından Fransız Dışişleri Bakanlığı´nda, daha 3 hafta önce Ankara´da ağırladığı Fransa Dışişler Bakanı Jean Yves Le Drian´la bir araya geldi. Görüşmenin ardından gazetecilerin 'Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron´un arabuluculuk önerisine' ilişkin sorularını yanıtlayan Çavuşoğlu, 'Bağdat ve Erbil arasındaki her türlü sorunu çözmek için her türlü katkıyı destekleriz biz. Fakat burada tek bir ülkenin (Fransa´nın) bunu sağlayabileceği konusunda tereddütlerimiz var. Le Drian´la da bunları konuştuk. Ebadi´nin buraya gelmesi, hem Macron hem de Dışişleri ile görüşmesi önemli. Le Drian´dan öğrendiğime göre, bize de aynı şeyi tekrar ediyorlar. Fransa´da Irak´ın toprak bütünlüğünü destekliyor. Ve bunun Irak Anayasası´na göre çözülmesini istiyorlar. Iraklı Kürtlerin Anayasa´dan doğan hakları var. Eğer verilmeyen hakları varsa, bunu Bağdat ile görüşebiillir, biz de yardımcı olabiliriz. Ama bizim yaptığımız görüşmelerde Barzani´nin daha çok eskiden tarihten konuştuğunu gördük. Biz anayasal haklarını desteklediğimizi söyledik' dedi.
'Henüz geç değil'
Kuzey Irak´ta düzenlenen bağımsızlık referandumunun hem Irak hem de Kürtler için 'büyük bir hata' olduğunu dile getiren Çavuşoğlu, 'Barzani yönetiminin bu hatadan dönmesi için herkesin her türlü girişimi yapması gerekiyor. Ve bu pozisyonunu güçlü bir şekilde koruması gerekiyor. Fransızlara da bunu söyledik. Barzani hatadan dönebilir, henüz çok geç değil. Referandum öncesi çağrılara kulak asmayarak Irak´ın özellikle de Kürtler´in geleceğini tehlikeye atmıştır. Umarım hatadan dönerler, dönmezlerse bundan böyle bizim muhatabımız Bağdat´tır. Hatadan dönmezlerse Bağdat´ın atacağı adımlar temel teşkil eder. Sınırlarımız Irak hükümetiyle imzalanan sınırlardır' uyarısında bulundu.
'Henüz süre verme aşamasında değiliz'
Kürt otonom bölgesiyle sınırlara Irak askeri yerleştirilmesinin hatırlatılması ve 'Kürt bölgesel yönetimine bir süre verilip verilmediğinin' sorulmasıüzerine Çavuşoğlu, 'Bazı adımlar atılmadan önce bu süreler verilebilir. Ama henüz bu aşamaya daha gelmedik. Adım atarlarsa atılır, atılmazsa Irak yönetiminin adımları bizim için belirleyici olur' diye konuştu. İran, Irak ve Türkiye olarak referandum konusunda fikirlerin tamamen örtüştüğünü dile getiren Bakan Çavuşoğlu, 'Fransa ile arabuluculuk açıklamasının ardından aynı fikirde olup olmadıkları' sorusuna da şu yanıtı verdi:
'Fransa ile aynı görüşteyiz'
'Başından beri Fransa ile aramızda bir farklılık olmadığını düşünüyorduk. Ve buralarda da bir fark olmadığını gördük. Fransız Dışişleri Bakanı ile görüşmemizde aynı noktada olduğumuzu teyit ettik. Suriye´de siyasi çözüm görüşlerimizi aktardık. Suriye konusunda başından beri görüşlerimizin en çok örtüştüğü ülke batıda Fransa oldu. İdlib üzerinde varılan mutabakatı anlattım. İki ülke sahadaki gerçekleri en iyi gören iki ülke olmuştur.'
Fransa ile Suriye konusunu da konuştuklarını anlatan Dışişleri Bakanı, 'Bundan sonra nasıl adımlar atarız, Cenevre´yi nasıl canlandırabiliriz. Ve Suriye´nin de sınır bütünlüğünü nasıl koruyabiliriz, onların da bölünme riski var. Bunları konuştuk. Çatışmasızlık bölgelerinden zarar gelmeyeceğini anlattım. Çünkü müzakereler, siyasi süreçrejimle muhalefet arasında devam eder. Ve Suriye´nin geleceğine onlar karar verir. Buradaki esas riskin YPG olduğunu, YPG´nin Suriye´yi bölmeyi amaçladığını, ABD´nin de Rakka´dan sonra YPG ´ye verdiği desteği gözden geçirmesi gerektiğini söyledik. Bu konuda ciddi bir risk var ve bunu bir kez daha gündeme getirdik' diye konuştu.