IRNA
Çıkan son haberler ve görüntüler, Çin ile Türkiye arasındaki ilişkilerin birkaç yıl sonra yeniden gerildiğini ve Pekin hükûmetinin hiçbir şekilde iki ülke ilişkilerindeki mevcut durumdan hoşnut olmadığını gösteriyor.
İki ülke ilişkilerinde ilk gerginlik beş yıl önce ortaya çıktı. O zaman dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, Çinin Sincan bölgesinde çıkan etnik gerginlikleri kınamış ve bu durumu bir çeşit soykırım olarak nitelemişti.
Recep Tayyip Erdoğan, bu açıklamaları Müslüman Uygurlar ile Han asıllı Çinliler arasındaki çatışma sonucunda 186 kişinin hayatını kaybetmesinden ve gece sokağa çıkma yasağının ilan edilmesinden sonra yapmıştı.
Türkiye şimdi bir kez daha Çin karşıtı hareketlenmeye tanık oluyor ve ülke halkı sokaklarda protesto yürüyüşleri yaparak Çin hükûmetinin politikalarını yeniden eleştiri yağmuruna tutuyor.
Türk göstericiler; Çin hükûmetinin, ülkenin kuzeybatısında yer alan Sincan bölgesindeki Türk kökenli Uygurların haklarını, özellikle mübarek ramazan ayındaki dinî vecibeler konusunu görmezden geldiğini söylüyorlar.
Doğu Türkistan`daki bazı akımlar, Sincanı Çinden ayırmak istiyor ve Sincanlıların Türkiye Türkleri ile dil benzerlikleri nedeniyle özellikle Çin, Ankara`nın söz konusu bölgeye müdahalesinden endişe duyuyor ve şikâyet ediyor.
Çin Dışişleri Başkanlığı derhâl bir açıklama yayımlayarak bölgedeki Müslümanların normal dinî ibadetlerini yapma konusunda her türlü özgürlüğe sahip olduklarını belirtti. Bakanlık, Türk halkı tarafından takınılan tavrı da eleştirdi.
Çinin Uygurlara yönelik davranışı birçok Türk için büyük önem arz ediyor çünkü Türkler, kültürel ve dinî müştereklerinin olduğuna inanıyor.
Türkiye, geçen cuma günü sınır kapılarını yasal takipten kaçan Uygurlara açacağı sözünü verdi. (İran, IRNA - 07 Temmuz 2015)