Gizli operasyon ifşa oldu: Esad, Suriye’den para ve gizli belgeleri böyle kaçırmış

Suriye’de devrilen Beşar Esad rejimi hakkında ortaya atılan yeni bir iddiaya göre, Esad, silahlı muhalifler başkent Şam’a yaklaşırken, nakit paraları, diğer değerli eşyaları ve mal varlığının arkasındaki ticaret ağını haritalandıran gizli belgeleri kaçırmak için özel jet kullandı.

Reuters haber ajansının 10’u aşkın kaynağa dayandırdığı haberine göre, Esad’ın baş ekonomi danışmanı Yaşar İbrahim, Esad’ın değerli mallarının, yakınlarının, danışmanlarının ve başkanlık sarayındaki personelin dört uçuşla Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) taşınması için uçağın kiralanmasını ayarlayan isimdi.

Habere göre, Esad döneminde devlet başkanlığının ekonomi ve finans işlerinden sorumlu ofisinin başında olan İbrahim, Esad’ın Suriye ekonomisini kontrol etmek için kullandığı varlık ve kuruluş ağının oluşturulmasında önemli bir rol oynamıştı. Reuters’ın incelediği uçuş takip verilerine göre, “Embraer Legacy 600” tipi uçak, Esad rejimi devrilmeden önceki 48 saat içinde Suriye’ye dört uçuş gerçekleştirdi. Uçağın kuyruk numarası “C5-SKY” idi ve Gambiya’da kayıtlıydı. 

UÇAKTA NE VARDI?

Buna göre, dördüncü uçuş, muhalif grupların Şam’a girdiği 8 Aralık 2024 tarihinde Rusya’nın kontrolündeki Hmeymim askeri hava üssünden gerçekleştirildi. Esad da aynı gün aynı üsten ayrılarak Rusya’ya kaçmıştı. 

Bu haber için aralarında havayolu çalışanları, eski istihbarat görevlileri, Başkanlık Muhafızları ve Esad’ın iş ağından bir kişi de olmak üzere konu hakkında bilgi sahibi 14 Suriyeli kaynak ile görüşen Reuters, İbrahim ile birlikte iş yapan isimler arasındaki WhatsApp konuşmaları, uçuş takip verileri, uydu görüntüleri ve üç kıtadaki ticaret ve havacılık sahiplik kayıtlarını inceledi. 

Buna göre, söz konusu uçak, üzerinde işaret ya da isim bulunmayan siyah poşetlerin içinde en az 500 bin dolar nakit para ve belgeleri, dizüstü bilgisayarları ve Esad ile İbrahim’e yakın isimlerin bankacılıktan emlağa, enerjiden diğer faaliyetlere kadar kurduğu ağ için kullanılan bir kod adı olan “Grup” hakkında kilit istihbarat bilgilerinin yer aldığı sabit diskleri taşımıştı. 

PARA NEREYE GİTTİ?

Reuters’a konuşan üst düzey bir yetkili, Suriye’de Cumhurbaşkanı Ahmed Şara’nın liderliğinde kurulan yeni yönetimin Esad’ın devrilmesi öncesinde ülkeden kaçırılan kamu kaynaklarını geri almaya kararlı olduğunu belirtti. Esad düşmeden önce ülkeden para kaçırıldığını teyit eden yetkili, bunun nasıl gerçekleştirildiği hakkında detay vermedi, yetkililerin paranın nereye gittiğini halen araştırdığını belirtti. 

Ajans, Esad’ın kaçış operasyonunu aktif bir şekilde kendisinin mi yönettiğini teyit edemediğini aktarırken, konu hakkında doğrudan bilgi sahibi pek çok kaynak, bunun Esad’ın onayı olmadan gerçekleşemeyeceğine işaret etti. 

“BU UÇAĞI GÖRMEDİNİZ”

Esad yönetimi devrilmeden önce gerçekleşen “operasyon” hakkında paylaşılan bilgilere göre, 6 Aralık 2024’te, silahlı muhalifler Şam’a doğru ilerleyişini sürdürürken, 13 koltuklu Embraer uçağı, Şam Uluslararası Havalimanı’na yaklaştı. Suriye Hava Kuvvetleri İstihbaratı’nın kamuflaj kıyafetlerini giymiş 10’u aşkın çalışanı, Tören Alanı’nı, havalimanının VIP bölümünü ve erişim rotasını korumak için harekete geçti. O gün orada olan üç kişinin anlatımlarına göre, camları filmli bir grup sivil araç, bu esnada bölgeye yaklaştı. İki kaynağa göre, bu araçlar Esad ve Başkanlık Sarayı’nı korumaktan sorumlu Cumhuriyet Muhafızlarına aitti. İddiaya göre, muhafızların burada olması “emirleri Esad’ın verdiğine” de işaret ediyordu. 

Havalimanının güvenliğinin başındaki isim olan general Ghadeer Ali, Hava Kuvvetleri İstihbarat personelinin uçakla ilgileneceğini söyledi. Ali’nin “Uçak inecek ve onunla ilgileneceğiz. Siz bu uçağı görmediniz” dediği ileri sürüldü. 

“ESAD’IN AKRABALARI İLK İKİ UÇAKLA KAÇTI”

Flightradar 24’ün verileri, C5-SKY uçağının her seferinde BAE’nin başkenti Abu Dabi’daki Al Bateen İdari Havalimanı’na uçtuğunu ortaya koydu. Söz konusu havalimanı “ileri gelenler” tarafından kullanılıyor ve “sıkı gizliliği” ile biliniyordu. 

Buna göre, uçak, 6 Aralık’ta önce başkent Şam’a indi, ardından Al Bateen’e uçtu. Aynı gün saat 22.00’den sonra yeniden Şam’a gitti. Havalimanındaki beş kaynaktan biri, uçağın her inişinde araçların uçağa doğru gittiğini, kısa bir süre orada kaldıklarını, ardından uçak kalkmadan hemen önce oradan ayrıldıklarını anlattı. 

Ali, Hava Kuvvetleri İstihbaratı çalışanlarına, Başkanlık Sarayı personeli ile aralarında gençlerin de olduğu Esad’ın akrabalarının 6 Aralık’ta Şam’dan ayrılan ilk iki uçağa binmesi gerektiğini söyledi. İddiaya göre, uçakta nakit para da vardı. Şam’dan ayrılan ilk uçakta tabloların ve bazı küçük heykellerin de olduğu belirtildi. 

7 ARALIK 2024: UÇAK YENİDEN ŞAM’DA

Söz konusu uçak, 7 Aralık’ta Şam’a geri geldi. Yerel saatle 16.00 sıralarında Suriye’nin başkentine ulaşan uçak, bir saat sonra üçüncü kez Al Bateen’e gitmek üzere havalandı. Bu sefer de uçakta çantalar dolusu para, sabit diskler ve Esad’ın ticaret ağı hakkında bilgi içeren elektronik cihazlar da vardı. Sabit disk ve cihazlardaki bilgilerin mali kayıtlar, toplantı notları, şirket, taşınmaz ve ortaklıkların sahiplik yapıları ve para transferleri, offshore şirketler ve hesapların detayları içerdiği belirtildi. 

Habere göre, bu sefer Şam’daki BAE Büyükelçiliği’ne ait araçlar, uçak havalanmadan önce VIP havalimanı alanına yaklaştı. Bu sebeple BAE’nin de operasyondan haberinin olduğu ileri sürüldü. 

UÇAK, 8 ARALIK’TA SON KEZ GELDİ

8 Aralık’ta silahlı muhalif gruplar Şam’a ulaşmıştı. Esad da Rusya güçleri ile koordinasyon halinde Lazkiye’ye doğru kaçtı. Aynı gün gece yarısını geçe C5-SKY uçağı son kez Al Bateen’den ayrıldı. Uçak, yerel saatle 03.00 sıralarında Humus üzerinden geçerken uçuş takip sistemini kapattı; ardından altı saat sonra yine Humus üzerinde belirdi. Flightradar 24’e göre, uçak, sonrasında yeniden Abu Dabi’ye doğru yola çıkmıştı. 

Eski bir istihbarat yetkilisine göre, uçak, bu esnada Lazkiye’deki Hmeymim üssüne inmişti. Planet Labs tarafından çekilen bir uydu görüntüsü de saat 09.11’de uçağın üste olduğunu doğruladı. Reuters da fotoğraftaki Embraer uçağının C5-SKY olduğunu teyit etti. Bu, 6-8 Aralık’ta Suriye’ye girip çıkan tek özel uçaktı. 

Hava Kuvvetleri İstihbarat yetkilisine göre, uçakta bulunan kişi Esad’ın baş ekonomi danışmanı İbrahim’e yakın isimlerden Ahmed Khalil Khalil’di. Khalil’e Batı ülkeleri tarafından yaptırım uygulandığı belirtildi. Söz konusu kişi, BAE Büyükelçiliği’ne ait zırhlı bir araçla Rus üssüne ulaşmıştı ve 500 bin dolar nakit para taşıyordu. Khalil, parayı iki gün önce Suriye Uluslararası İslami Bankası’ndan çekmişti. Esad’a yakın bir isim, paranın Şam merkezli El Burc Yatırım şirketine ait olduğu bilgisini verdi. Şirketin yarısının ise İbrahim’a ait olduğu kaydedildi. Reuters’a göre, İbrahim de 11 Aralık’ta Abu Dabi’ye ulaştı. 

“LÜBNAN UÇAĞINI” KULLANMIŞLAR

İddiaya göre, İbrahim, uçağı Lübnanlı iş insanı Mohamad Wehbe’den kiralamıştı. WhatsApp konuşmalarında İbrahim’e yakın isimlerden biri uçağı “Lübnan uçağı” olarak tarif etmişti. LinkedIn profiline göre, Dubai Serbest Bölge şirketi olarak kayıtlı olan Flying Airline FZCO, Wehbe’ye aitti. Wehbe, Nisan 2024’te C5-SKY uçağını görüntülerini “Hoş geldin” yazısıyla birlikte LinkedIn’den paylaşmıştı.

Uçak, Nisan 2024 itibarıyla Gambiya’da yerel bir şirket olan Flying Airline Şirketi adına kayıtlıydı. Gambiya kayıtlarına göre, şirketin yüzde 30’u Oussama Wehbe, yüzde 70’i ise Safa Ahmed Saleh isimli Irak vatandaşına aitti. Sosyal medyaya göre, Mohamad Wehbe’nin Oussama isimli bir oğlu vardı ve havacılık sektöründe çalışıyordu. 

Öte yandan, Reuters’ın konu hakkında iletişime geçtiği Mohamad Wehb, C5-SKY uçuşlarıyla herhangi bir ilgisinin olmadığını savundu, uçağın sahibinin kendisi olmadığını, uçağı “bazen” kiraladığını belirtti. Ancak, uçağı kimden kiraladığını söylemedi.