İran hükümeti, haftalarca süren fiyat protestolarının şiddete dönüşerek ülke çapında tutuklamalara ve yaralanmalara yol açmasının ardından Cuma günü on binlerce destekçisini yerel bir güç gösterisiyle harekete geçirdi.
Devlet medyasına göre, 50.000 Devrim Muhafızları ve Basij milis üyeleri de dahil olmak üzere binlerce hükümet yanlısı destekçi Tahran dışında yürüdü.
Eylemciler tarafından yayınlanan sosyal medya videolarında, İran genelinde en az 40 şehir ve kasabada bildirilen hükümet karşıtı protestoların ekonomik meselelerle başladığını ancak göstericilerin hükümet karşıtı sloganlar atması ve rejimin düşmesini talep etmesiyle siyasi bir hal aldığını gösterdi.
Mayıs ayı başlarında, hükümetin gıdaya yönelik devlet sübvansiyonlarını kesmesinin ardından İran´ın bazı yoksul şehirlerinde protestolar patlak verdi ve birkaç un bazlı temel gıda için fiyatların %300 oranında artmasına neden oldu. Yemeklik yağ ve süt ürünleri gibi diğer temel ürünlerin fiyatları da yükseldi. Hükümet, hareketin düşük gelirli insanlara sübvansiyonları yeniden dağıtmayı amaçladığını söyledi.
Temel mal fiyatlarını kontrol etmeyi amaçlayan sübvansiyon değişiklikleri, küresel buğday fiyatlarındaki artışın ve ABD yaptırımlarının İran ekonomisi üzerindeki etkisini hafifletmek amacıyla bu ayın başlarında İran Cumhurbaşkanı Ebrahim Raisi tarafından tanıtıldı.
Büyük kalabalıklar güneybatı Huzistan eyaletinin sokaklarına çıkarak fiyatlardaki artışı protesto etti ve protestolar daha sonra diğer illere de sıçradı.
Batı yaptırımları ve Covid-19 pandemisinden sonra sekteye uğrayan İran ekonomisi zaten durumla başa çıkmakta zorlanıyordu. Ukrayna savaşı da ekonomilerini kötü etkiledi.
'Daha yüksek ekmek fiyatlarına ek olarak, Rusya´nın Çin´e yaptığı indirimli petrol ve gaz ihracatı da İran´ın birincil ticaret ortağına hidrokarbon satmasını zorlaştırdı' dedi.
BM Gıda ve Tarım Örgütü´ne göre İran, buğday arzının neredeyse %40´ı için Rusya ve Ukrayna´ya güvenerek dünyanın en büyük buğday ithalatçılarından biri olmuştu.
Kötüleşen bir ekonomik durum, İran´da bir anlaşmaya varma aciliyetini artırabilir, ancak ülke şu ana kadar taleplerinde sağlam durdu.
Murat ÜLKER
DünyaTTA Grup tarafından düzenlenen “Türk Kültür Kampı,” 30–31 Ağustos 2025 tarihlerinde, doğanın ve tarihin iç içe geçtiği Pursaklar’daki Karaköy Mesire Alanı’nda gerçekleştirildi.
TürkiyeASAM Başkanı Eray Güçlüer Sabah Youtube kanalında Esra Aydoğdu’nun sorularını cevapladı.
DünyaDünyada yeni ve onurlu bir dalga yükseliyor: Siyonizm karşıtlığı…
