The Wall Street Journal
Türk hükûmeti, haziran seçimlerinden önce ekonomiyi canlandırmak için nakit teminiyle inşaat sektörünü desteklemek amacıyla ilk kez konut alacaklara devlet katkısı sağlayarak ülkenin emlak piyasasını hareketlendirmek üzere bir plan açıkladı.
Başbakan Ahmet Davutoğlu, Ankara`da yaptığı açıklamada, devletin peşinat olarak konut alacakların birikimlerinin yüzde 15`ine eşit miktarda yardım yapmayı planladığını söyledi. Konut alacaklar, beş yıllık birikimlerine tam destek alabilecek, erken çekimlerde ise destek düşecek. Başbakan Davutoğlu, planın aynı zamanda sermaye açığı bulunan Türkiye`de yüksek tasarruf oranını teşvik edeceğini sözlerine ekledi.
Tedbirler, hükûmetin, sadece üç sene öncesinde bunun üç katıyken yaklaşık yüzde üçlük bir büyüme hızında seyreden 820 milyar dolarlık Türkiye ekonomisini daha hızlı ve sürdürülebilir bir büyüme hızına dönüştürmesine yardım edeceğini söylediği bir reform paketinin parçası. Başbakan Davutoğlu, kanunun ne zaman yürürlüğe gireceğini ise belirtmedi.
Konut patlamasının, zayıflayan yurt içi talep sebebiyle enerjisini kaybettiğine dair işaretler arasında konut sahibi olmayı destekleyecek bir hamle, ülke genelinde inşaat sektörünün canlanmasına yardım edecek. Dünya genelinde merkez bankalarının para politikasını gevşetmesinin Türkiye gibi gelişmekte olan piyasalara ucuz nakit akışına sebep olması sonucunda 2009`dan 2013`e kadar yıllık ortalama yüzde 24`lük bir sıçramadan sonra toplam konut satışı geçen sene yüzde 1`den daha az yükseldi.
Başbakan Davutoğlu tasarlanan teşviklerin gayrimenkul satışlarını artıracağını vurgulayarak, “İnşaat sektörü ekonomimizin lokomotif sektörlerinden biridir. Talepteki bu yükseliş aynı zamanda inşaat sektörünü de rahatlatacak.” dedi.
Yönetimdeki Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Parlamentoda daha büyük bir çoğunluğu sağlayıp sağlayamayacağını belirleyecek önemli bir seçimle karşı karşıya. Beklenen dördüncü döneminde hükûmetin hedeflerinden biri Anayasa’yı yeniden yazmak ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan`a daha geniş yetkiler vermek.
BİST 100 endeksinin günlük yüzde bir oranında değer kaybetmesine rağmen hükûmetin planı açıklamasından sonra yine de gayrimenkul şirketlerinin hisse senetleri yükseldi. Sinpaş Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş.`nin hisse senetleri yüzde 2,4 oranında yükselirken Türkiye`nin en büyük gayrimenkul şirketi Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. hisse senetleri ise yüzde 1,23 oranında artış gösterdi.
Türkiye`de konut satın alanlar, emlak değerinin en fazla yüzde 75`i kadar bankadan ipotek karşılığı kredi alabiliyorken kalan yüzde 25`ini ise cebinden ödemek zorunda.
Geçen sene konut satışlarının yavaşladığı sırada bile satışlar yine de 1,16 milyon adetlik bir sayıya yükseldi. Bu arada, finansal oynaklık ve faiz oranlarının çift haneli rakamları zorlaması talebi kısmasına rağmen ipotek karşılığı banka kredileri 2014 yılında önceki beş senede kaydedilen hızın yaklaşık yarısı olan yüzde 13 oranında genişledi.
Londra`daki Capital Economics`ten William Jackson, 'Bu politika önümüzdeki seçim öncesi ekonomik büyümeyi ve popülariteyi hızlandırmak için hazırlanmış. Konut fiyatlarının yükselmesinden ötürü tüketim harcamalarında bir yükselmeye neden olabilecek bir bolluk etkisi olabilir. İkinci olarak mülke talebin artırılması inşaat çıktılarında bir yükselmeye neden olabilir.' şeklinde açıklama yaptı.
Bu yıl içinde daha sonra ABD Merkez Bankasının faiz oranlarını yükselteceği beklentisinden sonra gelişmekte olan piyasaların sermaye çıkışına hazırlanmasıyla Türk hükûmeti de yerli sermayeyi desteklemek için tasarrufları artırmaya çalışıyor.
Durgun yatırımları ve tüketici harcamalarını canlandırmak için Cumhurbaşkanı öncülüğündeki yetkililer, borçlanma maliyetlerini düşürmesi için Merkez Bankasına baskılarını artırdı. Doruğa ulaşan eleştiriler altında Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı salı günü faizleri düşürmek üzere 4 Şubat`ta -6 ay içinde ilk kez politika faizlerini düşürmesinden sadece iki hafta sonra- acil bir toplantı düzenlenebileceğini açıkladı.
Başbakan Ahmet Davutoğlu çarşamba günü yaptığı açıklamada, 'En son yapılan faiz indirimi doğru karardı ve Başçı`nın dünkü açıklamaları doğru yönde bir adımdır. Önemli olan, dünya ekonomisi ve Türkiye ekonomisindeki gelişmelerle aynı doğrultuda doğru zamanda en iyi kararları alabilmektir.' dedi.(ABD, The Wall Street Journal - 28 Ocak 2015)