Birleşmiş Milletler´in (BM) Libya´ya silah ambargosu kapsamında 31 Mart 2020´de başlatılan Avrupa Birliği (AB) Akdeniz İçin Deniz Kuvvetleri´nin IRINI Operasyonu (EUNAVFOR MED IRINI) sırasında yaşanan gemi arama kriziyle ilgili yeni bir iddia ortaya atıldı.
AB´nin İrini Operasyonu´nda görevli Alman firtakeyni Hamburg´daki Alman askerlerinin Libya´ya silah taşındığı şüphesiyle Türk bandıralı yük gemisi Rosaline A´yı durdurup arama yapması, Ankara´nın sert protestosu üzerine aramayı kesip gemiyi terk etmesi, ciddi bir diplomatik krizi beraberinde getirirken, Almanya´nın Der Spiegel dergisinin sitesi yeni bir habere yer verdi.
Daha önce Alman Savunma Bakanlığının yaptığı bir dizi açıklamada 'Aramalar durdurulana kadar geminin yükünde yasak olan hiçbir malzeme bulunmadı' ifadesine yer verilirken, Der Spiegel, 'Uydu görüntüleri, Türk yük gemisinde silah kaçakçılığına işaret ediyor' başlığını attı.
Haberde, 'Alman ordusunun Roseline A´yı denetimiyle ilgili anlaşmazlıkta silah kaçakçılığı şüphesi güçlendi. Spiegel´in edindiği bilgilere göre, AB misyonu İrini´nin elinde bu konuda son derece somut deliller var' denildi.
Buna göre uydu görüntülerini inceleyen İrini analistleri, bu seferde de Libya´nın Misrata limanına giden Roseline A´nın daha önceki Misrata seferinde limana zırhlı askeri araç indirdiği sonucuna ulaştı. Kasımda Türkiye´nin Ambarlı limanından tekrar yükleme yapan gemiye yine şüpheli malların bindirildiğinin gözlenmesi karşısında İrini komutanlığı Roseline A´yı kontrolden geçirmeye karar verdi.
Bunun üzerine ´Alman firkateyni Hamburg´daki askeri yetkililerin geçen cumartesi Akdeniz´in Libya´nın Bingazi limanının 200 km kuzeyine düşen noktada Türkiye bayrağı taşıyan gemiyi durdurduğunu ve denetimi birçok diplomatik kanaldan Türkiye´ye ilettiğini´ dile getiren Der Spiegel, ´ancak bildirimden yaklaşık 5 saat sonra Ankara´nın sert şekilde protesto etmesi üzerine aramanın aniden durdurulduğunu´ hatırlatarak ekledi:
'O ana dek Alman askerleri gemideki 150 kadar yük konteynırından yalnızca birkaçını kontrol edebildi, ancak bunlarda silah bulamadı.'
Alman gazetesi Tagesschau, Ankara´nın protesto notasına karşı, AB misyonunun, denetlenen geminin Libya´ya yönelik BM silah ambargosunu ihlal edebileceğine inanmak için yeterli nedenlerinin olduğu yanıtını verdiğini yazdı.
´Uzun zamandır şüphelenilen gemi, gizli raporlara geçti´
Tagesschau´nun aktardığına göre, Alman haber ajansı DPA, gizli bir AB raporunu haberleştirdi.
Rapora göre 'Roseline A´nın Libya içsavaşına yasadışı silah sevkiyatı yaptığından uzun süredir kuşkulanılıyordu, dolayısıyla Alman askerleri çok somut keşif sonuçlarına dayanarak gemiye çıkarma yaptı. Alman askerlerinin denetiminden önce BM silah ambargosu uzmanları gemiye ilişkin özel bir rapor hazırlamıştı.'
Aynı zamanda İrini´nin ilk 6 aylık bilançosu niteliğindeki AB raporunda, birlik üyelerinin nisan ile eylül sonu arasındaki dönemde misyona planlanan desteği vermediği, gemi sayısının asgari düzeyde kaldığı bilgisi de yer aldı.