Rossotrudniçestvo Federal Ajansı Müdürü Lyubov Glebova RİA Novosti haber ajansına yaptığı röportajda Rusya´da eğitim alan yabancı öğrencilerin sayısını nasıl arttırmayı planladıklarını anlattı.
Lyubov hanım, kaç yabancı Rus üniversitelerinde ücretsiz burslu eğitim almak için yıllık Rusya´ya geliyor?
Son üç yıl boyunca Rusya Federasyonu yüksek okullarımızda tamamen ücretsiz şekilde burslu okumaya yıllık 15 bin yabancı uyruklu vatandaşı davet ediyor. Bu eğitim programına 400´den fazla Rus üniversitesi katılmaktadır.
2016 yılında ilk kez adaylara başvuruları açık şekilde elektronik mail olarak gönderme imkanını sunduk. Sayesinde başvuru işlemi daha çok şeffaf ve kolay şekilde yapılır oldu. Faaliyete getirilen eğitim bilgi portalı önceki yıllarda bu sürece katılan ve işlemleri zorlaştıran çok sayıda arabulucu ortadan kaldırma fırsatını tanımıştır.
198 ülkenin vatandaşları Rusya´da üniversitelerde tıptan çekirdek fiziği dahilinde teknik dallara kadar çeşitli mesleki alanlarda eğitim almak için başvurularını gönderebilirler. Rusça, filoloji uzmanları ve editörler için özel bir dal yaratıldı. Rusça ve Rus dilbilimi şimdiki dönemde yurtdışında çok büyük rağbet ve ilgi gören alanlardan biridir.
Yabancı vatandaşın Rusya´da üniversitede ücretsiz okumak için neler yapması gerekiyor?
İlk önce www.russia.study adresindeki portala kayıt olması lazım. Kayıt işlemi yaklaşık 20 dakika sürer, iki basit adımdam ibaret: yabancı uyruklu vatandaş önce kimliğini doğrular sonra da elektronik posta adresine sahip olur. Neredeyse birkaç dakika içerisinde doğrulama işlemi yapılır. Elektronik posta adresi ileride adayla hızlı ve güvenli şekilde iletişime geçme imkanını sağlar.
Adayın kayıt olmasının ardından başvuru formuna erişimi sağlanır. Bu forma kişisel bilgileri, eğitimi ve başarıları ile ilgili bilgileri girmesi, istediği eğitim alanını belirtmesi ve bir nevi kompozisyon yazması gerekiyor. Doldurulmuş bu form ülke genelindeki başvuru listesine eklenir. Sonra her ülkedeki operatör adaylar arasında ön eleme yapar.
Böylece pek yetenekli olmayan yabancı uyruklu vatandaşlar perspektifli Rus adaylarının üniversitelerdeki yerlerini elinden almayacak mı? Ön eleme nasıl yapılır?
Dünyanın birçok ülkesinde Rossotrudniçestvo Ajansının temsilcilikleri olan Rus Bilim ve Kültür Merkezleri faaliyette bulunmaktadır. Bu merkezlerin temsilcileri birkaç kritere dayanarak (mesela adayın iyi okul diploması, olimpiyatlara katılmış olması, başka başarıları v.s.) adayların başvurularının ön değerlendirmesini yaparlar. En başarılı ve yetenekli adaylar mülakata katılmaya davet edilir.
Nihai karar ise Rus Bilim ve Kültür Merkezleri, büyükelçilikler, yerli eğitim bakanlıkları ve toplum kuruluşlarının temsilcilerinin oluşturdukları komisyon tarafından alınır. Şu an biz programa katılan üniversitelerin çalışanlarının komisyona katılmaları konusunda üniversitelerle görüşmeler yapıyoruz.
Bu yıl bu süreç ilk kez uygulandığı için eleme olarak mülakat veya test yapılacak, ama önümüzdeki yıl olimpiyatlar ve test sistemine dayalı kapsamlı aday değerlendirme ve eleme işlemlerine geçmeyi planlıyoruz. Her ülke için ayrı reyting (sıralama) oluşturulacak. Eleme işleminin bir unsuru daha Rus üniversitelerinin diğer ülkelerde gerçekleştirdiği olimpiyatlar olacak.
Ücretsiz eğitim için başvuruları kabul edilmeyen adaylara ne olacak?
Bir yabancı uyruklu vatandaş burslu ücretsiz eğitim için öngörülen 15 binlik kotası çerçevesinde kabul edilmediği takdirde kendisine Rus üniversitelerinde ücretli olarak okuma teklifinde bulunulacak. Birçok üniversitemizdeki eğitim ücreti oldukça düşük olduğu göz önünde bulundurulursa (üniversitelerin ağırlıklı kısmında yıllık 1000-1500 Euro) bu teklif birçok adayın ilgisini çekebilir.
Sürecin hangi aşamasında üniversiteler devreye giriyor? Önerilen aday istediği üniversiteye nasıl kabul edilir?
Yabancı uyruklu vatandaşın kota kapsamında ön elemede seçilmesinin ardından okumak istediği 6 üniversite seçip ondan kendi sıralalamasını yapar. Sonra da her üniversite elektonk sistem vasıtasıyla başvurduğu adaylardan seçim yapıyor. Bir aday listesindeki ilk üniversiteye kabul edilmemesi halinde başvurusu ikincisine gönderilir…Böylece aday sıralamasındaki altıncı üniversiteye kadar ulaşabilir. Altı üniversiteden hiç biri onu kabul etmediği takdirde Rusya Federasyonu Eğitim Bakanlığı ona başka üniversitede alternatif eğitim seçeneğini sunar. İnanın ki bu sürece katılanlardan kimsesi unutulmayacak.
Sizce, Rusya kapsamlı, yüksek kaliteli eğitim veren ülke olarak dünyadaki yerini koruyor mu? Rusya´ya üniversitelerde okumaya gelen insanların hedefleri neler?
İlk önce şunu belirtmek istiyorum: Rusya özellikle mühendislik, fen bilimleri, matematik, filoloji alanlarında yüksek kaliteli eğitim varmektedir. Yurtdışında çok rağbet gören tıp eğitiminin ayrı önemi var. Aynı durum kültür alanındaki eğitim için de geçerlidir. Rus müziği, tiyatrosu, sineması eskisi gibi yabancıların çok büyük ilgisini çekmektedir. Ve Rus eğitiminin zor dönemlerden geçmiş olmasına rağmen yine de dünyada kapsamlı, yksek kaliteli, köklü olarak yerini korumaya devam ediyor.
İkincisi, Rusya´da eğitim ve yaşam genel olarak mesela Avrupa´dakinden daha ucuz. Üçüncüsü, Rusya bir sürü ülke için lider konumunda bulunuyor. Şu an çeşitli ülkelerde üst düzey görevlerde bulunan insanlar kendileri zamanında Rusya´da okuyorlardı. Ve şu an çocukları üniversiteye girmeye hazırlanırken onlar Rusya´da okumanın birçok avantajının olduğunun farkında olup Rus üniversitelerine büyük ilgiyle bakıyorlar. Söz konusu sadece BDT ülkeleri değil, bu durum Asya ve Afrika´nın gelişmekte olan ülkeleri, bazı Avrupa ve Latin Amerika devletleri için de geçerlidir.
Sizce, bu projede Rusya´nın çıkarları ne olacak?
Her şeyden önce, bu proje Rusya´nın ve Rus üniversitelerinin geleceğine büyük katkı yapacak, üniversitelerin önemli yatırımlar yapmasına imkan verecek. Rusya´da yüksek kaliteli eğitim görmüş yabancı mezunlar ülkelerine döndüklerinde Rusya Federasyonu ile yakın iyi ilişkileri sürdürmek isterler. Bilimsel araştırmalar yapmaya karar verenler Rusya´daki eğitim ve bilimsel kuruluşlarla yakın işbirliğini yapıyorlar. Bazıları Rusya´da kalıp eğitimine devam ediyor, burada çalışıyorlar. Aslında böylece ülkemizin ekonomisi ve eğitim sisteminin ihtiyaç duyduğu kadroları Rusya´ya çekmiş oluyoruz. Ayrıca Rusya´da ücretsiz burslu okuma programı yetenekli öğrencilerin ülkemiz üniversitelerinde Rusya Bursları imkânlarıyla lisans, yüksek lisans veya doktora öğrenimi görmelerini teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Bu da öğrenci değişiminin önemli unsurudur. Üniversiteler uluslararası düzeyde işbirliğini kuruyor. Burslu değil ücretli şekilde okuyan yabancı öğrencilere gelince onlar üniversitelerin önemli gelir kaynaklarından birini oluşturmaktadır.
Rusya´da okumak için yabancıların öğrenmesi hiç te kolay olmayan Rusça konuşmaları gerekiyor. Yabancı öğrencilere dil öğreniminde her hangi destek verilecek mi?
Birçok Rus üniversitelerinin nezdinde hazırlık fakülteleri faaliyette bulunmaktadır. Hiç Rusça konuşmayı bilmeyen yabancı uyruklu vatandaşların bir kısmı (yıllık sayısı 4 bini buluyor) bir yıl boyunca bu fakültelerde dil öğreniyorlar. Ama devlet bütçesi tarafından karşılanan bir kişinin öğrenim masrafları yılda 100 bin rubleye varabilir. Bu bağlamda Rossotrudniçestvo Rus üniversiteleriyle birlikte gelecekte çeşitli ülkelerde yerli hazırlık fakültelerini açıp orada Rusça öğrenim merkezlerini kurmayı hedefliyor.
Rusya´da burslu ücretsiz okuma programına ilgi gösteriliyor mu?
Evet, şimdiki dönemde birçok yabancı uyruklu vatandaş Rusya´da okuma programına ilgi gösteriyor. İnsanlar arayıp program ile ilgili sorular soruyor, sosyal ağlardan bilgi alıyor, portalımıza kayıt oluyorlar.
Rus üniversitelerinde ücretsiz burslu okuma programı, yıllık ve uzun süreli bir projedir. Devletin dış politika stratejisinde önemli rol oynadığını göz önünde bulundurarak gelecekte bu projeyi genişletip kota sayısını arttırmayı planlıyoruz.