Astana sürecinin devamı olarak Mayıs 2017 ayı başında Türkiye, Rusya ve İran garantörlüğünde Suriye´de çatışmasızlık bölgeleri oluşturmak için anlaşma imzalanmıştı. Buna göre Suriye´de muhaliflerin kontrol ettiği İdlib vilayeti, Hama, Humus, Dera, Kuneytra ve Lazkiye vilayetlerinin bir kısmı ile Doğu Guta´da rejim ve muhalif güçler arasındaki çatışmalara son verilmesi kararı verilmişti. Bu anlaşmanın daha öncekilerden farkı ateşkes hatlarının net bir şekilde belirlenecek olması ve gerekirse başta garantör ülkeler olmak üzere üçüncü taraf güçlerinin ateşkesi denetlemek üzere çatışma hatlarında barışı denetleme görevi üstlenecek olmasıydı.
Çatışmasızlık bölgeleri anlaşması Suriye´de kalıcı barışın önünü açacak bir uzlaşıdan ziyade çatışan tarafların Suriye´deki kısa vadeli hedeflerini gerçekleştirebilmek için ihtiyaç duydukları bir uzlaşı gibi görünmektedir. Zira Suriye´de mevcut ortamda esas önemli olan kimin ne kadar daha fazla alanı kontrol edeceği ile ilgilidir. Bu nedenle askeri mücadele daha ön planda ve savaşan tarafların neredeyse hiçbiri Suriye´de nihai olarak görmek istedikleri sınırlara ulaşmış değiller.
Suriye´de daha fazla alan kontrolü sağlayabilmek açısından öne çıkan yerler IŞİD bölgeleri. IŞİD bölgelerinin kontrolü açısından da ABD ve Rusya arasında bir yarış sürmekte. Bu yarışın merkezinde Irak sınırına yakın bölgede yer alan Deyr ez Zor şehri geliyor. Deyr Ez Zor sahip olduğu doğal kaynaklar, mevcut ve olası enerji nakil hatları üzerinde yer alıyor olması ve Irak-Suriye coğrafi bağlantısını sağlayan konumda olması gibi nedenlerle önem taşıyor. Ayrıca Deyr ez Zor´u ele geçirecek gücün Suriye´nin doğusunu ve Fırat Havzasını da kontrol edeceğini söyleyebiliriz. Dolayısıyla Suriye rejiminin uzun vadede Rakka ve Haseke´ye ilişkin geri dönüş niyeti varsa Deyr ez Zor´u ele geçirmek durumunda. ABD de “Suriye pastasındaki” payını artırmak ve Rusya-İran-Rejim güçlerinin Suriye´nin doğusuna dönme hayallerine son verebilmek için Deyr ez Zor´u ele geçirmek istiyor. Rusya liderliğindeki kamp içinde Irak merkezi hükümeti güçlerinin de yer aldığı söylenebilir. Mayıs ayı sonu itibarıyla Irak hükümetine bağlı güçler Musul operasyonu kapsamında Suriye sınırına ulaştıklarını açıkladı. Suriye içinden de Rejim güçleri Deyr ez Zor´a ulaşabilirse Irak-Suriye bağlantısı sağlanmış olacak.
Haberin devamı : http://www.orsam.org.tr/index.php/Content/Analiz/5112?s=orsam|turkish