´Türk´ adının ilk kez geçtiği İlteriş Kağan Anıtı´nda ne yazdığı açıklandı

´Türk´ adının ilk kez geçtiği İlteriş Kağan Anıtı´nda ne yazdığı açıklandı

Uluslararası Türk Akademisi, keşfi dün duyurulan İlteriş Kutluğ Kağan Yazıtı´nda ne yazdığını açıkladı. Yazıtın ön kısmında yer alan 19 satırın 12´si okunabildi.

 

Uluslararası Türk Akademisi, keşfi dün duyurulan İlteriş Kutluğ Kağan Yazıtı´nda ne yazdığını açıkladı. Yazıtın ön kısmında yer alan 19 satırın 12´si okunabildi.

Merkezi Kazakistan´ın başkenti Nur Sultan´da yer alan Uluslararası Türk Akademisi (TWESCO), Moğolistan´ın Ötüken bölgesinde yürüttükleri bilimsel kazı çalışmaları sonucunda keşfedilen İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı´nın kurucusu ve Bilge Kağan ile Kül Tigin´in babası İlteriş Kutluğ Kağan´ın 7. yüzyıla ait yazıtının ön okumasını paylaştı.

Akademi Başkanı Darhan Kıdırali´nin sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımına göre, 70 santimetre yüksekliğe ve 19 santimetre genişliğe sahip yazıtın her iki tarafında da metin yer alıyor.

Yazıtın ön tarafında bulunan 19 satırın henüz 12 satırı okunabildi. Bunlar sırasıyla 'inek yılının dokuzuncu ayı', 'tanrı oğlu', 'Kutlug Kağan: Türk', 'erkek çocuklarım, köz', 'bizim güzel', 'etdim: bizim yabancı erler', 'yerde', 'tümen: on bin', 'işimi gücümü ver', 'tayin ettim (unvan verdim)', 'tamamı eşitti' kelimelerinden oluşuyor.

'TÜRK YAZI TARİHİNİ DAHA İLERİYE GÖTÜRÜYOR'

Kıdırali, henüz sadece yazıtın ön okumasını paylaştıklarını, en kısa zamanda metnin tamamını yayımlayacaklarını söyledi.

İlteriş Kutluğ Kağan Yazıtı, Türk yazı tarihini daha ileriye götürüyor

İlteriş Kutluğ Kağan´ın 7. yüzyıla ait yazıtının, oğulları Kül Tigin ile Bilge Kağan anıtlarına benzediğini kaydeden Kıdırali, 'Burada ejderha, kurt başı karışımı mitolojik varlıklar, resimler ve Türk ve Soğd yazısı bulundu' dedi.

Kıdırali, bu yazıt taşının Türk yazı tarihi için önemli bir keşif olduğunun altını çizerek 'Yazıttaki ifadeler aynı Kül Tigin ve Bilge Kağan´daki sözler gibi ama birinci ağızdan yani İlteriş Kutluğ Kağan tarafından söylendiği için (Türk yazı tarihini) daha da ileriye götürmektedir' değerlendirmesini yaptı.

Geniş bir arazide bulunan İlteriş Kağan külliyesinin, zamanında düşmanları tarafından tahrip edildiği bilgisini paylaşan Kıdırali, 'Etrafında 51 balbal taş bulundu ama kafataslarını kırmışlar. Hatta yazıtı (İlteriş Kutluğ Kağan yazıtı) bile ortasından bölmüşler' ifadesini kullandı.

Kıdırali, daha önce bulunan Kül Tigin ve Bilge Kağan yazıtlarının dikili olarak keşfedildiğini belirterek 'Bu yazıt, toprak altından çıkarıldı' diye konuştu.

Ayrıca bugüne kadar bu gibi tarihi eserlerin genellikle Avrupalı bilim insanları tarafından gün yüzüne çıkarıldığına işaret eden Kıdırali, 'Bu ilk defa Türk dünyasına kısmet oldu. Bunun için çok mutluyuz' dedi.

´TÜRK´ ADI İLK KEZ GEÇİYOR

'Türk' adının ilk kez geçtiği Göktürk döneminin en eski yazılı anıtı

Uluslararası Türk Akademisi ile Moğol Bilimler Akademisi Arkeoloji Enstitüsü iş birliğinde Moğolistan´ın Ötüken bölgesinde yürütülen bilimsel kazı çalışmaları sonucunda Göktürk Devleti´nin hükümdarları Bilge Kağan ile Kül Tigin´in babası İlteriş Kutluğ Kağan´ın külliyesi ile yazıtı keşfedilmişti.

Ötüken bölgesindeki Nomgon Ovası´nda batıdan doğuya oval bir biçimde inşa edilen külliyenin toplam 49 metrekare alandan oluştuğu ve etrafında Aşina ailesine ait sembollerin yer aldığı 51 adet balbal taş ile İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı´nın kurucusu ve Bilge Kağan ile Kül Tigin´in babası İlteriş Kutluğ Kağan´ın 7. yüzyıla ait yazıtının da keşfedildiği duyurulmuştu.

Söz konusu anıt, 'Türk' adının ilk kez geçtiği Göktürk döneminin en eski yazılı anıtı olarak değerlendiriliyor.​​​​​​​

 

 

 



Yansımalar

Darbe simsarları

Analiz

MURAT ÜLKER’İN MURAT ÜLKER’LE RÖPORTAJI (1)

BENİMLE RÖPORTAJ YAPALIM MI? (1)

SURİYE'DEKİ EMPERYALİST SINAMALAR

Dr. Eray Güçlüer

Dünya

Türkiye ABD ve müttefiklerinin füzelerinden daha iyisini üretti

"Almak için sıraya girdiler"

Teknoloji

Yansımalar

MURAT ÜLKER’İN MURAT ÜLKER’LE RÖPORTAJI (1)

SURİYE'DEKİ EMPERYALİST SINAMALAR

Türkiye ABD ve müttefiklerinin füzelerinden daha iyisini üretti

Suriye'deki olayların arkasında bu iki ülke var! Uzman isim olasılıkları sıraladı

Altay tankında ABD ve Rusya’da olmayan özellik

Nadir toprak elementlerinin günümüz jeostratejisindeki yeri

Emekli Albay Eray Güçlüer'den çarpıcı analiz! ABD Güney Kıbrıs'ı neye hazırlıyor?

İlham Aliyev ve Cumhurbaşkanı Erdoğan, Iğdır Nahçıvan Boru Hattı açılışında bir araya geldi

ABD basını, Bayraktar AKINCI'yı yakın takibe aldı: Türkiye'nin iktidara yükselişi

Trump'tan Gazze halkına tehdit: Esirleri bırakmazsanız öleceksiniz

Macron: ABD yanımızda değilse savaşa hazır olmalıyız

AFAD: Asrın Felaketi’nden bugüne kadar 107 bin deprem gerçekleşti

İsrail'in 'Cehennem planı': Netanyahu Ramazan dinlemedi

Zelensky'den geri adım: ABD ile anlaşma imzalamaya hazırız

New York Times Meydanı’nda teravih namazı kılındı

Yunan basını yazdı: Türkiye'ye Eurofighter satışını engelleyemeyiz

Gazze'de esir takası krizi çözüldü: 641 Filistinli serbest bırakıldı

Bölgesel ve küresel sınamaların gölgesinde G20 Dışişleri Bakanları ve MIKTA Toplantısı

Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, NATO üyeliği karşılığında görevinden ayrılmaya hazır olduğunu belirtti

İsrail 2002'den bu yana ilk kez tanklarla işgal altındaki Batı Şeria'ya girerek Cenin'e baskın düzenledi

MÜTEVELLİ ÜYEMİZ ALİ DOĞAN HAYATINI KAYBETTİ

Adına "Türk Dünyası" denen bölge, Rusya'yı mı geliştiriyor?

Avrasya Bir Vakfı Gençlik Kolları Kurucu Başkanı Çağrı Batuhan Budak, Yenidünya gündemi`nin sorularını yanıtladı.

"Bu kuş dilidir, bunu ancak Süleyman bilir..."

"Bakü'ye kardeştir Tbilisi..."

"Dostuyuz", "kardeşiyiz" etiketli diplomasi antrenmanları

Tövbe tövbe, savaşta bile yapılmayacak bir suçlama bu yahu...

Sakin olalım, gözlemci sayısı artmıyor; misyonun görev süresi uzatılıyor...

Şu bizim "Türk dünyası" vakamız… Özal hayatını kaybetmişti

Yükleniyor