Çin Devlet Radyosu
ABD ve NATO ülkelerinden Türkiye`nin Çin`den hava savunma sistemi satın almasına karşı sesler yükselmesine rağmen, Türkiye hükümeti, Çin sisteminin ülkeye en büyük faydayı getireceği görüşünü savunuyor. Türkiye uzmanları, teknolojik transferin, Çin firmasının ihale kazanmasında anahtar rolü oynadığını belirterek, kararda bu faktörün en önemli unsurlardan biri olduğuna işaret ediyor.
Türkiye hükümeti tarafından 26 Eylül`de yapılan açıklamada, Çin`in 'HQ-9' tipi füze savunma sisteminin yeni kuşak uzun menzilli hava savunma sistemi olarak seçildiği açıklanmıştı. Bunun ardından ABD ve NATO gibi Batılı ülkeler bundan büyük kaygı duyduklarını belirtti. Türkiye yetkilileri ise, Çin sisteminin alınmasının ülke çıkarları ve gereksinimlerini en geniş ölçüde karşılayabileceğini kaydetti.
Türkiye`den askeri uzman Nail Alkan, Türkiye hükümetinin Çin firmasının füze savunma sistemini tercih etmesinin sebeplerini şöyle açıkladı:
'Bildiğiniz üzere Türkiye`nin özellikle orta ve yüksek irtifa, uçak ve füze savunma sistemine ihtiyacı vardı, uzun zamandan beri bu konuda çalışıyordu. Bunu tercih etmesinin birkaç sebebi var. Bir tane değil bu sebep. Bunlardan bir tanesi, özellikle Türkiye`nin ihtiyaçlarına cevap verecek olması. Yani Türkiye`nin ortaya koyduğu teknik ihtiyaçlara, bu füzenin de diğerleriyle birlikte ve en az onlar kadar cevap verecek oluşu. Birinci faktör bu. İkinci konu fiyat konusu, diğerleri dört milyar doların üzerindeyken bu dört milyar doların altında olan bir fiyattı. Fiyat konusu da son derece önemli. Üçüncü konu, son derece önemli bir konu. Bu füzelerin aşağı yukarı yüzde ellisinin Türkiye`de üretilme imkanı. Türk savunma sanayi bu konuda katkıda bulunacak ve yerli katkı payı en az yüzde 50 olacak. Böyle bir şartı Çin firmasının kabul etmiş olması, Türkiye`nin tercih sebeplerinden bir tanesi. Buna ilaveten, teknoloji transferine imkan vermesi. Yani, bundan sonra, sadece Çin bizimle ortak üretim halinde bu füzeleri üretmiyor. Aynı zamanda bu füzelerin bir takım teknik bilgilerini de Türkiye`ye vermek suretiyle, bunların Türkiye tarafından önümüzdeki dönemde kullanılmasına da imkan yaratıyor. Dolayısıyla, Çin`den aldığımız teknolojiyle, Türkiye kendi füze sistemini yapabilecek ve daha da ilerletebilecek bir duruma geliyor. '
NATO`ya üye ülke olan Türkiye`nin askeri gücü büyük hızla gelişiyor. Türk Silahlı Kuvvetleri, NATO`nun ikinci büyük ordusu ve NATO`nun güney kanadını oluşturan başlıca güç konumunda. 2013 yılı başında, NATO, Türkiye`nin Suriye sınır bölgesine 'Patriot' füzeleri konuşlandırdı. Ancak, Suriye`deki savaşın bölgeye yayılma ihtimali ve Ortadoğu`daki karmaşık durumun etkisiyle, Türkiye, Batılı ülkelerle işbirliğinden vazgeçip Çin`i tercih etme kararı aldı. Türkiye`nin usta köşe yazarlarından Lale Kemal, Türkiye`nin, Suriye sorununda Batılı ülkelerin tutumuna yönelik şüphelerini yansıttığını belirtti. Kemal şöyle konuştu:
'Bence Başbakan Erdoğan, özelde ABD`nin, genelde ise NATO`nun Suriye politikasından mutsuz. Çünkü Türkiye, Suriye`deki iç savaştan en çok etkilenen ülkelerden biri. Bu yüzden, Türkiye, NATO`nun Suriye politikası dolayısıyla kendisini izole edilmiş hissediyor. Muhtemelen Erdoğan, şöyle bir mesaj göndermek istedi: Çin gibi NATO dışı bir ülkeyi seçebilirim. Askeri projelerde Çin`e, Doğu`ya yönelebilirim.'
Lale Kemal, bütün unsurlar arasında, teknolojik transferin Türkiye`nin seçimindeki en önemli unsurlardan biri olduğuna işaret etti. Askeri uzman Nail Alkan da teknik bilgi transferinin Türkiye`yi memnun eden anahtar faktör olduğunu, Çin firmasının bu talebi karşılayamaması durumunda, Türkiye`nin başka arayışlara yönelebileceğini ifade etti. Alkan sözlerine şunları ekledi:
'Belki de bu şekilde Türkiye`nin hareketi, Türkiye`yle Çin arasındaki ilişkileri daha da güçlendirecektir. Belki, Bu füze alım konusu ve teknoloji transferi konusundaki işbirliği, Türkiye`yle Çin arasındaki politik ve ekonomik ilişkileri de daha üst noktaya getirecektir. Bu konuda müzakere yapılıyor. Henüz daha sonuçlanmadı. Bu müzakere esnasında bazı problemler çıkarsa, kendi isteklerinin karşılanmadığını, yeteri kadar karşılanmadığını görürse, o zaman bunu iptal edip bir başka ülkenin füzesine yol alabilir.'
Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan dün (10 Ekim) yaptığı konuşmada, Çin`in sağladığı füze savunma sisteminin en büyük avantaja sahip olduğunu, Türkiye`nin kendi çıkarlarını koruması gerektiğini, Çin`in ileri sürdüğü teknolojik transfer şartının Türkiye için büyük önem taşıdığını kaydetti.