Türkiye´nin NATO ile imtihanı...

Dünya, iki cihan harbinden bu yana ilk defa bugünlerde büyük ve sarsıntılı bir dönemin eşiğine geldi. Kıtlıklar, salgın hastalıklar, ekonomik bunalım, ırkçı saldırılar, sömürge düzeninin getirdiği işgal girişimleri derken yeniden iki kutuplu bir dünyanın tehlike çanlarının çalındığı yeni bir paradigma ile karşı karşıyayız. Birleşmiş Milletler, Dünya Bankası gibi küresel güçlerin varlığının tartışmaya açıldığı günümüzde bu tartışmaların tam da ortasında olan NATO da tartışma masasına yatırıldı. Soğuk Savaş Dönemi dünyasının ikna edici veya caydırıcı gücü olarak konumlanan ancak SSCB´nin dağılmasının ardından sadece antidemokratik yöntemlerle ülkelerin siyasetini etkileyerek hegemon güçlere tetikçilik yapan NATO, ülkemiz için de tartışmalı kurumlardan biri haline geldi. 

Çin - ABD geriliminin tam ortasında bulunan Rusya´nın bu sıkışmışlık hissiyle NATO üyeliği için hazırlık yapan Ukrayna´ya saldırması bütün dengeleri alt üst etti. Bu saldırının, Ukrayna´nın NATO üyeliği ısrarı olarak dünya kamuoyuna yansıtılmaya çalışılması işin önemli taraflarından biri. Ancak en büyük gerçek, ekonomik ve siyasal olarak sıkışan Rusya´nın, NATO´ya alınacak Ukrayna eliyle Karadeniz´de terbiye edilme korkusu bu süreci hızlandırdı. 

Ülkemizin en eski ve önemli düşünce kuruluşlarından olan ve yarım asrı aşkın süredir, Türkiye ve bölgesiyle ilgili çok derinlikli ilmi faaliyetler yürüten ASAM, işte bu tartışmaların ışığında NATO meselesini yeniden tartışmaya açacak tarihi bir adım attı. ASAM´ın hakemli stratejik araştırma dergisi Avrasya Dosyası, Türkiye´nin NATO´ya girişinin 70´inci yıldönümü dolayısıyla “NATO Özel Sayısı” yayımladı. NATO´nun sadece bir savunma gücü olmadığının vurgulandığı dosyada, bu küresel gücün devlet politikalarını nasıl etkileyip şekillendirdiğine dair de dikkat çekici tespitlerin bulunduğu yazılar yer alıyor.

Avrasya Dosyası, yayımlandığı günden itibaren şiar edindiği “anlama” ve “anlatma” görevini NATO Özel Sayısı ile bir kez daha başarıyla ifa ediyor.

Derginin yeni dönem Mayıs 2022 tarihli arşivlik “NATO Özel Sayısı”nda, NATO´nun kuruluşunun 73´üncü, Türkiye´nin girişinin 70. yılına özel derinlikli bakış açıları getiren dosyasında şu isimlerin çalışmaları okuyucularının dikkatine sunuluyor:

Prof. Dr. Şükrü Sina Gürel: “Yetmişinci Yılında Türkiye´nin NATO Bağlantısı”

Dr. Onur Öymen: “Türkiye ve NATO”

Doç. Dr. Cihat Yaycı- Selen Akan: “Dünya Tekrar İki Kutuplu Dünyaya Doğru İlerlerken Türkiye´nin NATO´daki Misyanu”

Doç. Dr. Fahri Erenel: “ABD Hegemonyasının Sonu ve NATO´nun Varlığı”

Prof. Dr. Ali Serdar Erdurmaz- Prof. Dr. Hüseyin Bağcı: “Soğuk Savaş Sonrası Türkiye NATO İlişkileri Nereden Nereye Evrildi?”

Dr. Ömer Murat: “Savunma Harcamalarının NATO´nun ve Diğer Ülkelerin Uluslararası İlişkilerine Etkilerinin Ekonomi Politik Açıdan İncelenmesi”

Mert Ünlü: “NATO Örneğinde İttifak ve Kamu Diplomasisi”

Avrasya Bir Vakfı ve ASAM Genel Başkanı Şaban Gülbahar, Avrasya Dosyası´nın “NATO Özel Sayısı” için kaleme aldığı önsözde, bu dosya konusunu seçmenin bir tercih olduğunun altını çizerek, çok önemli bir tespitte bulunuyor:

“Türkiye, 1950´li yıllardan beri içinde bulunduğu NATO tarafından aynı zamanda hançerlenmiş bir ülkedir. 1960 kanlı darbesi de dahil 12 Mart Muhtırası, 12 Eylül darbesi, 28 Şubat süreci, Balyoz, Ayışığı, Sarıkız, Ergenekon, askeri casusluk ve şantaj davaları, 15 Temmuz darbe girişiminde NATO etkisi her zaman tartışmaya açık bir meseledir.”

NATO ve Türkiye ilişkisini bir kez daha ve bütün yönleriyle ele alan Avrasya Dosyası´nın, bir kez daha tarihi bir sorumluluk üstlenerek, kendi gündemini belirleyen arşivlik çalışması konuyla ilgili birçok soruya cevap bulması bakımından da büyük önem taşıyor.

(Avrasya Dosyası´nın bütün sayılarına erişmek için iletişim: 0 212 580 08 53)