Tony Wright
100 yıl önce Geliboludaki Anzak çıkarmasını anmak üzere yola çıkan binlerce Avustralyalı ve Yeni Zelandalı İstanbulda toplanırken Türk askerî müzesi kendi etkileyici hatıra sergisini oluşturdu.
Ve sergi, hiç kimse unutmasın diye Türklerin zaferiyle ilgili.
Ziyaretçilere verilen resmî evrakta, Şayet bugün Türkiye Cumhuriyeti varsa hiç şüphesiz bu Geliboluda elde edilen zafer sayesindedir. 8,5 ay süren direniş, geçen iki yüzyılda neredeyse her savaşı kaybeden ülkenin, zafer hissine yeniden ulaşmasını ve özgüvenini yeniden kazanmasını sağladı. deniliyor.
Avustralya ve Yeni Zelanda yalnızca, sayıca üstün olmalarına rağmen Türkleri yenemeyen İtilafların -Anzak güçleri İngiliz olarak sayılıyor- işgalinin bir parçası olarak tanımlanıyor.
Geliboluda 300 bin Türk askeri olduğuna ve 213.187 kişinin yaralandığına, esir alındığına, hastalık kurbanı olduğuna ya da öldüğüne dikkat çeken müze, 410 bin İngiliz ve Fransız askeri olduğunu söylüyor.
İngiltere -115 bin ölü, tutsak ve kayıp ve evlerine gönderilen 90 bin kişiyle- 205 bin ve Fransa da 47 bin kişi zaiyat verdi.
Dünyanın öbür tarafındaki Anzak Gününe anlam kazandıran yarımadada hayatını kaybetmiş 8709 Avustralyalı ve 2721 Yeni Zelandalıdan ayrıca söz edilmiyor.
Ancak sergide bulunan Çanakkale Savaşlarının Yüzüncü Yıl Dönümü tarihini anlatan kitapçıkta Anzak birliklerinden özel bir ilgiyle söz ediliyor.
Kitapçık, Anzakların Geliboluda galip gelmelerine mani olan 19uncu tümenin komutanı Mustafa Kemalin anısına ithaf ediliyor.
Türk tarihi, Türkler ve Anzaklar arasındaki savaşın, ebedi dostluğun tohumlarının ekildiği bir dayanışmayla son bulduğu sonucuna varıyor.
Kitapçıkta, Çanakkale Savaşlarının en dramatik sonuçlarından bir tanesi, daha önce hiç karşılaşmamış birbirlerine çok uzak ülkelerin halklarının -Anzaklar ve Türkler- mücadele ettikleri savaşlarda birbirlerini tanıdıkları gerçeğidir. Onlarda -Anzaklarda- ciddi bir görev bilinci vardı ve vazifelerini yerine getirmek için canlarını vermekten çekinmediler. Türkler de hayatları pahasına vatanlarını savunarak eşsiz bir kahramanlık örneği sergilediler. Bu ilk buluşma ne kadar acı olursa olsun, tarafların verdiği çok sayıdaki zaiyata rağmen birbirlerinin cesaret, kahramanlık özelliklerini öğrendiler. deniliyor. (Avustralya, The Age - 20 Nisan 2015)