İnsan yaşlandıkça kemikleri daha kırılgan hale geliyor, kırıkların sayısı artıyor. Dünyanın ‘bilgisayarlaşması´ yüzünden birçok insan belkemiği yaşıyor. Bu sorunların çözümü, travmatoloji, ortopedi, çene cerrahisi ve diş hekimliğinde kemiklerin rekonstrüksiyonu alanında yeni etkili yöntemler ve malzemelere başvurulmadan mümkün değil.
En yaygın yöntemlerden biri olan metal implantların kullanımında en önemli sorun, implantların organizma tarafından reddini önlemek ve organizmanın implantlara alışma süresinin uzunluğu. Rusya´nın önde gelen araştırma merkezlerinden Tomsk Politeknik Üniversitesi´nden (TPÜ) uzmanlar bu sorun üzerinde çalışıyor.
‘ORGANİZMA, KAPLAMAYI YABANCI OLARAK GÖRMÜYOR´
Metal implantlar için biyo-uyumlu kaplama üzerinde çalıştıklarını belirten TPÜ Teknoloji Merkezi Direktörü Roman Surmenev, “Bu kaplama, kemik dokularımızın oluştuğu kalsiyum fosfattan yapılma çok ince bir film. Organizma bu kaplamayı ‘yabancı´ olarak görmüyor ve hızlı bir biçimde alışıyor ona. Kaplama daha sonra eriyip kayboluyor. Bu kaplamaya gümüş ekliyoruz. Gümüş, belli bir konsantrasyonda, patojenik mikropları yok ederek sadece sağlıklı hücreleri bırakıyor. Ayrıca, bağışıklığı zayıf insanlar için implantların biyoaktivitesini artıran silikon kaplamalar üzerinde çalışıyoruz” dedi.
‘İNSANLAR ÜZERİNDE DENENECEK´
15 kişilik Rus uzman grubu bu projede Almanya´daki birkaç üniversiteden meslektaşlarıyla birlikte çalışıyor. Batı bilim insanlarının Rus uzmanların fikirlerine büyük ilgi duyduğunu kaydeden Surmenev, “Biyo-uyumlu kaplamalı implantlar Rusya´da hayvanlar üzerinde başarıyla denendi. Şimdi insanlar üzerinde denenecek. Başarılı olması durumunda, 3-4 yıl sonra yöntemimizi uygulamaya koyabiliriz” diye konuştu.
TPÜ Teknoloji Merkezi´nin bir diğer projesi de ‘biyolojik olarak parçalanabilir polimerler´, yani sınırlı bir süre içinde canlı dokuların yapısını ve fonksiyonunu canlandıran yapay dokular oluşturmak. Biyopolimerler, hasarlı kemikleri desteklemek ve fonksiyonlarını canlandırmanın yanı sıra, kemik dokusunun büyümesini ve iyileşmesini teşvik ediyor.
Biyolojik olarak parçalanabilen implantlar geleneksel metal implantların tüm üstünlüklerine sahip; aynı zamanda da organizmada toksik olmayan bileşenlere dönüşerek ameliyata gerek kalmadan doğal yollarla vücuttan çıkabiliyor.
Şu ana kadar yapılan biyopolimerlerin en büyük sorunu, yüzeyinin sıvı tarafından ıslatılamaması olmuştu, bu yüzden yeni hücreler malzemeye tam olarak tutunamıyordu. Biyopolimerin yüzeyini değiştirmeye çalışan Rus uzmanların çalıştıkları yeni malzeme, kemik dokusunun yapısını taklit edecek ve hasarlı kemik alanının özelliklerine benzer mekanik özellikleriyle dokunun kimyasal bileşimini tekrarlayacak, yüzeyi de hücrelerin tam yapışmasını ve canlı dokunun malzemeye işlemesini sağlayacak.
Yapay zeka uygulamaları birçok alanda olduğu gibi engellilerin hayatına da olumlu etki ediyor.
TeknolojiMilli Eğitim Bakanlığınca (MEB) kamuoyunun görüşüne sunulan Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli kapsamında hazırlanan yeni müfredat taslağındaki çeşitli derslerde, Türkiye'nin kalkınma projelerine dair içeriklere de yer verildi.
TeknolojiYapay zeka teknolojisi finans sektörünün geleceğini belirlerken yasal düzenlemelerden hayata geçen uygulamalara kadar çok sayıda yenilik hem sektöre hem de son kullanıcıya fayda sağlıyor.
TeknolojiE-ticaret platformlarında etkin şekilde kullanılan ve geçen yıl 5,39 milyar dolar pazar büyüklüğüne ulaşan yapay zeka tabanlı chatbotlar, 7 gün 24 saat e-ticaret kullanıcılarının sorularını yanıtladı.
Teknoloji
