Ara ara karşı karşıya gelen Kosova-Sırbistan hattında gerilim devam ediyor. NATO'nun Kosova'daki Barış Gücü (KOFR) ile Zveçan Belediyesi önünde protesto düzenleyen Sırplar arasındaki arbadede, Sırp birliklere başta NATO olmak üzere pek çok ülkeden kınama geldi
Son günlerde gerilimin arttığı Kosova'nın kuzeyindeki Sırplar, yeni Arnavut belediye başkanlarının göreve başlamasını engellemek ve belediye binalarına girmek için Zveçan, Zubin Potok ve Leposaviç'teki belediye binaları önünde toplanarak protesto düzenliyor.
Alınan son bilgilere göre Kosova'nın kuzeyinde çoğunluğunu Sırpların oluşturduğu bölgede Arnavut belediye başkanlarının görevlerine başlamasına karşı çıkan göstericiler ile güvenlik güçleri arasında çıkan arbedede 25'i NATO'nun Kosova Barış Gücü (KFOR) askeri olmak üzere toplam 75 kişi yaralandı.
Kosova'nın kuzeyinde Leposaviç, Zveçan ve Zubin Potok'da Arnavut belediye başkanlarının görevlerine başlamasına karşı çıkan Sırplar ile güvenlik güçleri arasında çıkan arbedede aralarında NATO'nun KFOR askerlerinin de bulunduğu çok sayıda kişi yaralandı.
Kuzey Mitroviça Hastanesi Başhekimi Zlatan Elek yaptığı açıklamada, çıkan olaylarda 50 kişinin yaralandığını belirterek, 3 yaralının hastanede tedavi altında olduğunu ve 1 yaralının hayati tehlikesinin bulunduğunu aktardı.
KFOR Komutanı General Angelo Micheleristuccia ise, KFOR'da görevli Macar ve İtalyan askerlerinin saldırıların hedefi haline geldiklerini ve 25'e yakın askerin yaralandığını bildirdi.
İtalya Dışişleri Bakanı Antoniyo Tajani, KFOR'da görevli 11 İtalyan askerin çıkan çatışmalarda yaralandığını duyurarak, yaralı askerlerden 3'ünün durumunun ağır olduğunu fakat hayati tehlikesinin bulunmadığını ifade etti.
NE OLMUŞTU?
Dün, Kosova'nın kuzeyindeki Zveçan Belediyesi önünde sabahtan itibaren protesto düzenleyen Sırplar ile NATO'nun Kosova'daki Barış Gücü (KFOR) birlikleri arasında arbede yaşandı. KFOR, belediye binası önündeki kalabalığı göz yaşartıcı gaz kullanarak dağıtmaya çalıştı, protestocular KFOR güçlerine sert cisimler atarak karşılık verdi.
Yaşanan arbedede, silah seslerinin duyulduğu, bölgede bulunan Kosova polisine ait aracın kundaklandığı ve iki taraftan da yaralıların olduğu belirtildi.
Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Suç çetelerine dönüşen Sırp yasa dışı yapılar Kosova polisine, KFOR görevlilerine ve gazetecilere saldırdı. Bu kabul edilemez şiddet eylemleri herkes tarafından kınanmalıdır. (Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar) Vucic'in Kosova'nın kuzeyini istikrarsızlaştırma yönündeki emirlerini yerine getirenler adaletle yüzleşmeli." ifadelerine yer verdi.
İtalya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, Kosova'daki son gelişmelere dair Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, "Kosova'da Sırp göstericiler ile Kosova polisi arasındaki çatışmalarda yaralanan KFOR misyonu askerlerine dayanışmamı belirtmek istiyorum. Aralarında 3'ü ağır ancak hayati tehlikesi olmayan 11 İtalyan askeri de var. İtalyan askerleri, kendilerini barışa adamaya devam ediyor." ifadelerini kullandı.
Kosova Başbakanı Albin Kurti ise Tajani ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından Twitter hesabından açıklama yaptı. Kurti, mesajında "İkimiz de içinde bulunduğumuz zamanın, (Kosova ile Sırbistan arasında varılan) Temel Anlaşma'nın uygulanmasını ve kuzeydeki durumun sakinleştirilmesini gerektirdiği konusunda hemfikirdik." ifadesini kullandı.
Kosova Gazeteciler Derneği (AGK), gün içerisinde bölgede bulunan çok sayıda gazeteciye ve araçlarına Sırplar tarafından saldırıldığını bildirdi.
Kosova polisinin belediye binalarından çekilmesini ve yeni seçilen Arnavut belediye başkanlarının görevlerine başlamamasını talep eden Sırplar, sabah polis kordonunu aşarak belediye binalarına girmeye çalışmıştı.
Kosova polisi ve NATO'nun Kosova'daki Barış Gücü (KFOR), belediye binalarını tel örgülerle çevirmiş ve bölgedeki personel sayısını artırmıştı. Sırpların belediye binaları önlerindeki bekleyişi sürüyor.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic'in orduya "Hazır ol" emri verdiği ve ordu mensuplarının Kosova sınırına hareket ettiği belirtilmişti.
23 Nisan'da bölgede yapılan olağanüstü yerel seçimleri Arnavut siyasi partilerinin adayları kazanırken seçimler, bölgede çoğunluğu oluşturan Kosovalı Sırplar tarafından boykot edilmişti. Kosova Merkez Seçim Komisyonu, bölgede kayıtlı 45 bin 95 seçmenden sadece 1567'sinin (yüzde 3,47) oy kullandığını açıklamıştı.
TÜRKİYE'DEN AÇIKLAMA
Dışişleri Bakanlığı, Kosova'nın kuzeyinde yaşanan olayların tüm taraflarına şiddet olaylarından kaçınma ve gerilimi tırmandıracak eylemlerde bulunmama çağrısı yaptı.
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Kosova'nın kuzeyinde yaşanan olayların endişeyle takip edildiği, söz konusu olayların bölgesel güvenlik ve istikrara zarar verdiği belirtildi.
Tüm taraflara şiddet olaylarından kaçınma ve gerilimi tırmandıracak eylemlerde bulunmama çağrısı yapılan açıklamada, "Kosova Barış Gücü'nün (KFOR) olayların tırmanmasını engelleme yönündeki yapıcı rolünü takdirle karşılıyoruz. Çıkan olaylarda bazı KFOR askerlerinin hafif yaralandığını üzüntüyle öğrendik." ifadelerine yer verildi.
Açıklamada, bölgede gerilimin azaltılmasının, kalıcı barış ve istikrarın tesis edilebilmesinin yegane yönteminin, halen yürütülmekte olan diyalog sürecinde ilerleme sağlanması olduğu vurguladı.
NATO'DAN KINAMA
NATO, ittifakın Kosova'daki Barış Gücü (KFOR) askerlerine yapılan saldırıları kınayarak, acilen şiddetin durdurulması çağrısında bulundu. NATO Sözcüsü Oana Lungescu, Kosova'nın kuzeyindeki Zveçan Belediyesi önünde protesto düzenleyen Sırplar ile KFOR askerleri arasındaki arbedede saldırıya uğrayan bazı askerlerin yaralandığı bilgisini paylaştı.
"NATO, Kosova'nın kuzeyinde KFOR askerlerine nedensiz yapılan saldırıları kınamaktadır." ifadesini kullanan Lungescu, saldırıların kabul edilemeyeceğini, şiddetin derhal durdurulması gerektiğini belirtti.
Lungescu, taraflara gerginliği körükleyecek eylemlerden kaçınma ve diyaloğa girme çağrısında bulunarak, KFOR'un Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 1999'da verdiği yetki uyarınca güvenli ortamın sağlanması için gereken adımları atacağını ve tarafsızlığını koruyacağını bildirdi.
ALMANYA'DAN TEPKİ
Almanya, NATO'nun Kosova'daki Barış Gücü (KFOR) askerlerine yapılan saldırıları kınayarak, acilen şiddetin durdurulması çağrısında bulundu. Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Kosova'nın kuzeyindeki Zveçan Belediyesi önünde KFOR askerlerine yapılan saldırının kabul edilemeyeceği belirtilerek, "KFOR askeri ile çok sayıda sivilin yaralanmasına neden olan kabul edilemez saldırıları en güçlü şekilde kınıyoruz." ifadesi yer aldı.
Şiddet olaylarının ve gerilimi tırmandıracak her türlü eylemin derhal durdurulması gerektiği vurgulanan açıklamada, "Gerilimin düşürülmesine acilen ihtiyaç duyulmaktadır. Kosova ve Sırbistan'ı daha fazla gecikmeden bu amaçla görüşmelere başlamaya, şubat ve mart aylarında varılan Normalleşme Anlaşması'nın uygulanması için çalışmaya devam etmeye çağırıyoruz." değerlendirmesine yer verildi.
Açıklamada, Almanya'nın gerilimi azaltma çabalarında AB Belgrad-Priştine Diyaloğu Özel Temsilcisi Miroslav Lajcak'a tam destek verdiği kaydedildi.
İTALYA'DAN AÇIKLAMA
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, İtalyan askerlerinin de yer aldığı Kosova'daki Barış Gücü (KFOR) askerlerine yapılan saldırıları en sert şekilde kınadığını belirtti.
Kosova'nın kuzeyindeki Zveçan Belediyesi önünde sabahtan itibaren protesto düzenleyen Sırplar ile NATO'nun KFOR birlikleri arasında yaşanan arbedeye ilişkin Başbakan Meloni yazılı açıklama yaptı.
Meloni, İtalyan hükümeti adına, bugünkü olaylarda yaralanan KFOR'da görevli İtalyan askerlerine yakınlığına ve dayanışmasına dikkati çekerek , "Diğer ülkelerden askerlerin de yer aldığı KFOR misyonuna karşı yapılan saldırıyı en sert şekilde kınıyorum. Yaşananlar kesinlikle kabul edilemez ve sorumsuzcadır. KFOR'a yönelik başka saldırılara müsamaha göstermeyeceğiz." ifadelerini kullandı.
VUCİC'DEN ÇAĞRI
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Kosovalı Sırplara NATO ile çatışmaya girmemeleri çağrısında bulundu. Vucic, Kosova'nın kuzeyindeki Zveçan Belediyesi önünde Kosovalı Sırplar ile NATO'nun Kosova'daki Barış Gücü (KFOR) birlikleri arasında yaşanan arbedenin ardından başkent Belgrad'da basın toplantısı düzenledi.
Kosovalı Sırpların, Kosova Başbakanı Albin Kurti'nin "emriyle" seçilen belediye başkanlarına olan memnuniyetsizliklerini dile getirmek için toplandıklarını söyleyen Vucic, "Aylardır, Kurti'nin tek amacının çatışma olduğunu ve bölgede kan dökülmesini amaçladığını anlatmaya çalıştım. Tam da istediği gibi oldu ve Sırplar ile NATO karşı karşıya geldi." dedi.
Vucic, bugünkü gerginliğe ilişkin şu ifadeleri kullandı:
"KFOR, Kosova Özel Birliklerine ait araçların etrafında bulunan Sırpların dağılmasını istedi. Bu talebin yerine getirilmemesi üzerine KFOR ve Sırplar arasında arbede yaşandı. Ancak, Kosova Özel Birliklerine ait bir asker, bakın KFOR değil, diz çökme pozisyonunda elindeki tüfekle ateş açtı. İki kurşun bir Sırp'ı yaraladı. Sırplar da bunu üzerine taşlarla cevap verdi."
Yaşanan arbedenin ardından 52 Kosovalı Sırp'ın yaralandığını aktaran Vucic, "Biri ağır yaralı, 3 kişi de yoğun bakımda. 41 KFOR askeri de yaralandı." diye konuştu. Vucic, Sırbistan ordusunun, Kosova sınırında "gerekli görülen" yerlerde konuşlandığına işaret ederek, "Bu gece onları da ziyaret edeceğim. Avrupa Birliği (AB) yetkilileriyle sürekli iletişim halindeyim." ifadelerini kullandı.
Sırbistan'ın barışı korumak için elinden geleni yapacağını vurgulayan Vucic, "Kosovalı Sırplara, NATO ile çatışmaya girmemeleri çağrısında bulunuyorum. Gösteri düzenleyeceksiniz lütfen bunu barışçıl yöntemlerle yapın." dedi.
Vucic, uluslararası kurumlara da Kurti'nin yapmak istediklerini anlamaları noktasında uyarıda bulunarak, "Kosova'daki Sırpların ölmesine, sürgün edilmesine izin vermeyeceğiz. Bugün size anlattıklarımın hepsi gerçek." diye konuştu.