Türkiye`nin hava savunma füze sistemi teknolojilerinin alımında firmalara verdiği süre doldu. Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, bir soru önergesine verdiği yanıtta, proje kapsamında teklif değerlendirme sürecinin tamamlandığını ve yeni bir resmi teklif alınmadığını açıkladı. Bakan Yılmaz, söz konusu sistemin, NATO`ya entegre edilmeden Türkiye`nin savunması için milli sistemlere entegre edilerek kullanılacağını duyurdu.
Uzun menzilli hava savunma füzesi ihalesine ABD, Fransa-İtalya ortaklığı, Rusya ve Çin firmaları girmişti. İhalede, 3.4 milyar dolarla en uygun teklifi ise Çinli firma CPMIEC vermişti. Dolayısıyla sürenin dolmasının ardından gözler Çin`e çevrildi.
Peki neden Batı`nın, ihalenin Çinli firmaya verilmesine yönelik eleştirilerine rağmen, diğer ülkelerden yeni resmi bir talep gelmedi? NATO üyesi bir ülke olarak Türkiye`nin bu açıklamasını nasıl okumalıyız? Bu durumun NATO ile bir krize dönüşme ihtimali var mı? Diplomatik bir kaynak, Türkiye`de Çin işbirliğiyle oluşturulacak füze sisteminin, Rusya için tehdit teşkil etmeyeceğini söyledi. Rusya durumdan neden memnun? Uzun menzilli hava savunma füze sistemi Rusya için bir tehdit mi?
TÜRKSAM Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Serdar Erdurmaz ve Milli Savunma Komisyonu üyesi AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Mehmet Yıldırım Ramazanoğlu, Radyo Sputnik`in konuya ilişkin sorularını yanıtladı.
'BATI TEKNOLOJİ TRANSFERİ YAPMAK İSTEMEDİ'
Burada en önemli noktanın ‘teknoloji transferi` olduğunun altını çizen Erdurmaz durumu şu şekilde açıkladı:
'Türkiye`nin şu anda bu füze teknolojisine nüfuz etmesini sağlayacak bir entelektüel sermayesi mevcut. Batıdan ihale taleplerini yaparken şartımız, teknoloji transferi yapılması veya müşterek üretim yapılması suretiyle altyapı oluşturulmasıydı. Batı Türkiye`nin bu perspektifine çok sıcak bakmıyordu. Herhangi bir teklif vermedi ve uzlaşılamadı.'
Erdurmaz, yeni füze sisteminin niçin NATO`ya entegre edilmeyeceğini şu sözlerle anlattı: 'Eğer sistem NATO`ya entegre edilirse, Batı`nın bütün kodları pas geçilecek. Çin`nden alınacak sistemdeki yazılım, Nato`ya ait bilgileri Çin tarafına aktarabilir. Bu da ciddi bir tehdit demek. Sistem daha denenmediği için ne götürüp ne getireceği bilinmiyor. Acaba Çin sistemi, Batı sistemine entegre olabilecek mi? NATO bu konuda ciddi endişeler duydu.'
NATO`nun, Türkiye‘ye Fransa ve İtalya`dan füze sistemi almasını önerdiğini söyleyen Erdurmaz, bu ülkelerin Türkiye`ye teknoloji transferi yapmak istemediğini belirtti. Bu yüzden Batı`yla yapılan müzakerelerden bir sonuç alınamadığını ve Türkiye yalnız kaldığını ifade eden Erdurmaz, 'Türkiye isteği karşılanmayınca şu çözümü ortaya koydu: Çin`den alınacak sistemle teknoloji transferi yapılacak. Türkiye altyapıyı oluşturduktan sonra kendi füze sistemini yapacak. Ardından ileride kuracağı kendi sistemini NATO`ya entegre edecek. Şu anda Nato`yu direkt etkileyen bir hadise yok' dedi.
Bu sistemin yalnızca ülkenin kendisini korumaya yönelik bir savunma sistemi olduğunun altını çizen Erdurmaz, diğer ülkeler için herhangi bir tehdidin söz konusu olmadığını vurguladı ve ekledi: 'Türkiye`deki savunma sisteminin Rusya`ya bir tehdit teşkil etmesi mümkün değil. Bu açıdan baktığımızda Rusya son derece gerçekçi davranarak bir açıklama yapmış.'
'BU BİR TİCARET MESELESİ'
Milli Savunma Komisyonu üyesi Ak Partili vekil Mehmet Yıldırım Ramazanoğlu ise şu şekilde konuştu:
'Türkiye dış güvenliği ile ilgili gerekli tedbirleri, gerekli silah sistemlerini değerlendirirken burada mümkün olduğu kadar serbest hareket edebilmenin de bir tercih nedeni olduğunu, muhataplarla yaptığı görüşmelerde ortaya koyuyor. İkincisi bu silahların kullanılmasıyla ilgili herhangi bir dış kısıtlamanın olmamasını tercih ediyor. Bu silahların üretiminde yerli teknolojiden, yerli kaynaklardan da faydalanılmasını istiyor. Fakat teknoloji paylaşımı da son derece önemli. Muhataplarının buna da açık olmasını talep ediyor. Tercih edilen sistemlerin uzun vadeli bir şekilde ülkemizdeki silah altyapısına uyum sağlaması hususunda garantiler istiyor. Bütün bunların ötesinde fiyat unsuru da son derece önemli. Bütün bunlar dikkate alındığı zaman Milli Savunma Bakanlığı`mızın ve yetkili birimlerin yapmış olduğu değerlendirmeler sonucunda, TSK`nın da görüşleri alınarak oluşturulan tercihler bu yönde tecelli etti. O bakımdan muhataplarımızın da uzatılan teklif döneminde herhangi bir teklif etmiş olmamaları, bundan sonra tekrar bu konuyla ilgilenmeyecekleri anlamına gelmez. Konuya bu açıdan bakmakta fayda var.'
'NATO Türkiye`nin veya NATO üyesi bazı başka ülkelerin silah sistemlerini kullanmaları hususunda bazı kısıtlamalar koyuyor. NATO`nun kendi ilkeleri kendi açısından önemli ama bizim de kendi ilkelerimiz kendi açımızdan önemli' diyen Ramazanoğlu, NATO`nun durumu anlayışla karşılayacağını ifade etti. Sonuç itibariyle bunun aynı zamanda bir ticaret meselesi olduğunu belirten Milletvekili, en uygun tekliflerin, avantajların karşılanması hususunda ülkenin de kendi ihtiyaçlarını, önceliklerini dikkate almasının son derece doğal olduğunu altını çizdi. Ramazanoğlu`na göre Rusya`nın olumlu tavrı, Türkiye açısından da memnuniyet verici.