Thomas Seibert
Vladimir Putin Recep Tayyip Erdoğan`ı Ankara`da Ziyaret Etti. Enerji, Ticaret ve Stratejik Ortaklık Konuşuldu.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, bir günlük çalışma ziyareti için geniş bir heyetle başkente ayak basan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin`i dün samimi biçimde karşıladı. İki ülke, izledikleri bölgesel siyasetlerindeki farklılıkları görmezden gelmeye ve ekonomik ilişkilerini genişletmeye odaklanmaya kararlı. Türkiye`deki eski AB Büyükelçisi Marc Pierini Twitter`den, 'Reel politika faaliyette.' diye yazdı.
Putin`in ziyaretinin sebebi bir kabine toplantısına tekabül gelen Türkiye ile ortak bir üst düzey iş birliği konseyiydi. Putin`e tam 10 bakan eşlik etti. Türkiye açısından Rusları özellikle doğal gaz fiyatında indirime ikna etmek mevzubahisti. Rusya Türkiye`nin doğal gaz ihtiyacının yaklaşık üçte ikisini karşılıyor; Türkiye, Almanya`nın ardından en büyük ikinci Rus gazı alıcısı. Putin pazarlığı kabul etti ayrıca Erdoğan ile görüşmesinin ardından Türkiye`nin ocak ayından itibaren doğal gazı yüzde altı daha düşük fiyatla ve üç milyar metreküp ilave doğal gaz alacağını duyurdu.
Ayrıca kendi deyimiyle Putin, Karadeniz`den AB`ye uzanması planlanan bir doğal gaz boru hattı projesinin Brüksel`den gelmesi beklenen desteğin eksik olması nedeniyle üstünü çizdi. Gazprom Başkanı Aleksey Miller de projenin durdurulduğunu doğruladı. Onun yerine doğal gazı Yunanistan üzerinden Batı Avrupa`ya gönderebilecek Türkiye`ye döşenecek bir boru hattına niyetlenilecek. Böylesi bir hat Türkiye`yi Moskova için önemli bir müttefik hâline getirir.
Putin Türkiye`nin 'önemli bir stratejik ortak' olduğunu belirtti.
Moskova`ya olan doğal gaz bağımlılığı, sözünü esirgememesine alışkın olduğumuz Erdoğan`ın konu Rusya olunca dikkati çekici derecede mülayim davranmasının nedenlerden biri. Bu bağlamda Türkiye örneğin Moskova`nın Kırım`ı ilhak etmesini eleştirmiştir fakat Ukrayna krizinden ötürü Rusya`ya karşı Batı`nın yaptırımlarına dâhil olmamıştır. Türk hükûmet çevrelerinden buna gerekçe olarak Türkiye`nin bu gibi yaptırımların etkinliğine inanmaması gösteriliyor.
İki ülke önümüzdeki yıllarda yıllık ticaret hacmini yüz milyar dolara (yaklaşık 60 milyar avroya) çıkarmak istiyor; bu, mevcut hacmin üç katı demek. Türkiye`den yüz dolayında inşaat firması şu anda Rusya`da faaliyet gösteriyor; karşılığında ise Rusya yılda dört milyon turisti Türkiye sahillerine gönderiyor.
Üstelik Ruslar, önümüzdeki yıllarda Akkuyu`da faaliyete geçmesi beklenen Türkiye`nin ilk nükleer santralini de inşa ediyor. Ziyaretinden kısa süre önce Putin, Anadolu Ajansına verdiği mülakatta, 16 milyar avroluk projenin ilişkiler bakımından önemine değinmişti. Türk Çevre Bakanlığı, Akkuyu için nükleer santral çevre uygunluğunun olumlu sonuçlandığını açıkladı. Buna karşın nükleer karşıtları bölgenin deprem açısından riskli olduğu uyarısı yapıyor.
Putin`in ziyareti Türk medyasında 'yüz milyar dolarlık ziyaret' şeklinde ele alındı. Ekonomik ilişkiler üzerine büyük planlar nedeniyle Putin ve Erdoğan dış siyasi kavgalarla vakit harcamak istemiyor. Suriye konusu için de öyle oldu. Ortak bir basın konferansında Erdoğan ve Putin birbirine karşıt duruş noktalarını tekrarladı. Türkiye Cumhurbaşkanı, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad gitmeden iç savaşta çözüm bulunamayacağının altını çizerken buna karşın Putin ise Esad`ın iktidarda kalıp kalmayacağına Suriye halkının karar vermek zorunda olduğunu vurguladı.
İki devlet arasındaki derin görüş ayrılıklarını gün yüzüne çıkaran bir anlaşmazlığı ise Erdoğan ile Moskova`dan gelen konuğu yine gündeme getirdi: Putin`in Suriye`ye dönük olarak Esad`ın seçimle desteğini pekiştirdiğini vurgulaması üzerine Erdoğan diktatörlerin her zaman en yüksek seçim sonuçları aldıklarını hatırlattı.
Bunun dışında herhangi bir aleni kavga uzlaştırıcı buluşmaya yansımadı. Aksine Erdoğan, Rus Devlet Başkanı’nı 'değerli dost' olarak adlandırdı. (Almanya, Rheinische Post - 02 Aralık 2014)