“Abdullah Paşa Vakfı Hududnâme´si ve vakfiyasi”nde, Kapalı Maraş ile ilgili olan Varoşların beş adet olduğu, Mağusa Kalesi dışında yer aldığı, güneyinde Derinye köyü ile Tekyeli Çiftliği´nin bulunduğu belirtiliyor. Beş Varoş´un birbirlerine bitişik olduğu, dolayısıyla kendi aralarında sınır bulunmadığı anlatılıyor.
Kapalı Maraş´ın yüzölçümü, 4638 dönüm, 0 evlek 300 ayak kare´dir (6,212,907 metre kare). Bu alanın 787 dönüm 1 evlek, 3,369 ayak kare´si genel kamu alanlarına ve yollara ayrılmıştır. Geriye kalan 3,850 dönüm, 2 evlek 531 ayak kare´si ise, Abdullah Paşa, Lala Mustafa Paşa ve Bilal Ağa vakıflarına aittir. Demek ki, kamuya ayrılan alanların elden çıkmasını bir zorunluluktan doğan hukukî bir netice olarak kabul etsek bile, Kapalı Maraş´ın % 73´ünün işgal ve gasp edilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Kapalı Maraş´ta yer alan bu mallar İngiliz Sömürge döneminde, 1913 ve takip eden yıllarda, Lala Mustafa Paşa, Abdullah Paşa ve Bilal Ağa vakıfları adına tapu kütüklerine kaydedilmiştir. Bugün Kapalı Maraş´ta vakıfların elinde sadece 1 dönüm 2 evlek 452 ayakkare taşınmaz mal kalmıştır.
Öyleyse Lala Mustafa Paşa´ın sahih ve lazım vakfı olan Tekyeli Çiftliği ve Abdullah Paşa´nın sahih ve lazım vakfı olan “Varoş-ı Dürrü´l-merâk-ı Kal´a-i Mağusa”sı nereye gitmiştir?
Tablo 3, bu sorunun cevabını vermektedir.
Vakıf mallarını Gasp eden kişiler Gasp edilen arazi miktarı
Dönüm Evlek Ayak kare
Kıbrıslı Rumlar ve Yunanlılar : 3362 1 2562
Merkezi hükümet : 165 3 3181
İngiliz Savunma Bakanlığı : 93 0 695
Rum Okul Komisyonu : 39 2 2986
Kıbrıs Rum Kilisesi : 33 0 784
Rum Belediyesi : 21 0 534
Devlet Kuruluşları : 5 2 3212
Yabancı Uyruklu şahıslar : 2 1 1821
Kıbrıslı Türkler : 0 2 1618
Genel alanlar ve yollar : 787 1 3369
Genel Toplam : 4636 1 3448
Kapalı Maraş´ın toplam alanı : 4638 0 300
Elde kalan Vakıf emlakı : 1 2 452
İşte soygunun, yalanla, dolanla, sahtekarlıkla ve evrakta tahrifatla Rumların gasp ettikleri atalarımıza ait Osmanlı Vakıf mallarının dökümü aynen bu şekilde. Rumlar okullarını da, kiliselerini de, belediyelerini de kendi taşınmazları üzerine kuracaklarına, Türklere ait taşınmazların üstüne kurmuşlar.
KIVABİS´in sorgulanması sonucunda elde edilen verilerin tahlili ve değerlendirilmesi ve Gazimağusa Kaza Mahkemesi´nin 28.01.2002 gün ve 272/2000 sayılı Lala Mustafa Paşa Vakfı, 27.12.2005 gün ve 271/2000 sayılı Abdullah Paşa vakfı emlaki hakkında verdiği tespit kararları.... [Kaynak: Dr. Nazif Öztürk, II. Aşama II. Dönem Raporu, 2013] … (devam edecek)
