İran eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, Mayıs ayındaki seçimlere sürpriz bir şekilde adaylık başvurusunda bulundu. Dini lider Ali Hamaney, eski cumhurbaşkanına aday olmaması konusunda tavsiyede bulunmuştu.
Ahmedinejad´ın adaylığı Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani´nin kazanmasının beklendiği seçimlerde sonuçları etkileyebilir. P5+1 ülkeleriyle nükleer anlaşmanın imzalanmasını sağlayan Ruhani adaylığını resmen açıklamış değil.
Sert tavırlarıyla bilinen Ahmedinejad´ın adaylığı, katı tutum yanlılarının Amerika Başkanı Donald Trump´ın karşısına çıkabilecek bir isim arayışı içinde olduğunu gösteriyor. Ahmedinejad´ın adaylığı iç politikası da ise çatlaklara neden olabilir. Ahmedinejad, 2009´da yeniden seçildiğinde ülkede gösteriler düzenlenmişti.
Gösterilerde binlerce kişi gözaltına alınmış, onlarca kişi de yaşamını yitirmişti.
Ahmedinejad 2005-2013 yılları arasında iki dönem cumhurbaşkanlığı yapmıştı. İran yasalarına göre Ahmedinejad, cumhurbaşkanlığından ayrıldıktan 4 yıl sonra yeniden aday olabiliyor. Ancak Ahmedinejad ülkede sertlik yanlıları arasında bile kutuplaştırıcı bir isim olarak biliniyor.
Ahmedinejad´ın görevden ayrılmasından sonra iki yardımcısı yolsuzluk nedeniyle hapis cezasına çarptırıldı. Ahmedinejad döneminde ülke ekonomisi İran´ın nükleer programı nedeniyle ağır yaptırımlara maruz kalmıştı.
Ahmedinejad, uluslararası arenada Yahudi soykırımını sorgulamak, İsrail ile ilgili açıklamaları ve İran´ın nükleer programıyla biliniyor.
Ahmedinejad dini lider Hamaney´in aday olmaması yönündeki mesajını “sadece bir tavsiye” şeklinde niteledi. Hamaney´in ofisinden henüz bir açıklama yapılmadı.
Ahmedinejad amacını eski Cumhurbaşkanı Yardımcısı Hamid Baghaei´yi desteklemek olarak açıklıyor. Baghaei, görevden ayrıldıktan sonra 7 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Baghaei´yi de Ahmedinejad ile birlikte Çarşamba günü adaylık kaydını yaptırdı. Ahmedinejad´a bir diğer yakın isim Esfandiyar Rahim de adaylık için başvurdu.
Adaylık kayıtlarının yapıldığı ilk gün olan 11 Nisan´da 120´den fazla aday isimlerini yazdırdı Bu adaylar arasında 6 kadın 7 de dini adam yer alıyor. Kayıt işlemleri Cumartesi gününe kadar devam edecek.
İran seçim sistemine göre bütün adaylar Koruyucu Konsey tarafından değerlendirilecek. Konsey 27 Nisan´da seçimde aday olabilecekleri açıklayacak. Konsey genel olarak kadınları ve karşıt görüşte olanları aday yapmıyor.
19 Mayıs´taki seçimler birçokları tarafından 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşma ve ekonominin iyileştirilmesi için yapılan çabalar açısından referandum olarak algılanıyor.
İran, Batılı ülkelerle yaptığı nükleer anlaşmanın ardından havayolu şirketleri ile milyarlarca doları bulan anlaşmalara imza attı.