1 milyon dolar değerinde bir tarihi eserin, neredeyse 20 yıl süren ve kıtalara yayılan dedektiflik hikayesinde sona gelindi. 2 bin sene önceki Yahudi isyanını sembolize eden bir gümüş para, İsrailli yetkililere teslim edildi.
Hikaye gümüş paranın 2002 yılında İsrail´de define avcıları tarafından bulunmasına uzanıyor. İsrail Eski Eserler Kurumu, Filistinli bir grup defineci tarafından Ella Vadisi´nde çıkarıldığını tespit ettiği eserin peşine düştü. Kurum sonraki 20 yılda eserin yerini tespit etmek için çalıştı. Elde edilen bilgilere göre, gümüş para yasadışı antika pazarlarında, İsrail, Ürdün ve İngiltere´de el değiştirdi.
Son olarak 2017´de bir açık artırma için Denver kentinde gün yüzüne çıktığı tespit edildi. Eski Eserler Kurumu, ABD´li yetkilileri harekete geçirdi ve eser gözetim altına alındı. Manhattan´da bir mahkemenin Eski Eser Takip Biriminin beş ülkeden elde edilen bilgiler üzerine, mahkeme paranın çıkarıldığı ülkeye geri verilmesi kararını verdi. 2 bin yıllık eser, Pazartesi günü New York´ta Israilli yetkililere verildi. Teslim töreninde konuşan ABD İç Güvenlik Bakanlığı yetkilisi Ricky J Patel, “Bugün burada, İsrail tarihine ait inanılmaz nadir bir parçanın geri dönüşü için müttefiklerimizle toplandık” dedi. Patel, çeyrek şekel değerindeki paranın, Roma İmparatorluğu´ndan bağımsızlığı teslim ettiğini anlattı.
TARİHİ BÜYÜK YAHUDİ İSYANINA UZANIYOR
Üzerinde Yahudi motifleri yer alan bu paradan bilinen yalnızca dört örnek bulunuyor. Büyük İsyan olarak bilinen döneme ait para, milattan sonra 69´a tarihlendirildi. Gümüş paranın, dönemin Roma İmparatorluğu´na başkaldırıyı temsil ettiği kaydediliyor.
Söz konusu isyan Romalılar tarafından kanlı şekilde bastırılmış, Kudüs yerle bir edilmişti. Bazı tarihçiler öldürülen Yahudi sayısının milyondan fazla olduğunu savunuyor.